รู้ไหมว่า ยานพาหนะที่ปลอดภัยที่สุดในอเมริกา คืออะไร นั่นคือ รถโรงเรียน
รถโรงเรียนคัดสีเหลืองเห็นเด่นแต่ไกล ที่มีชื่อว่า National School Bus Glossy Yellow ที่ต้องเป็นสีเหลืองก็เพราะ เห็นได้ชัดทั้งเวลา เช้า เย็น กลางคืน เห็นเด่นแม้ในอากาศแปรปรวน
นับแต่โศกนาฏกรรมรถบัสทัศนศึกษา เมื่อ 1 ต.ค. ในไทย สังคมออนไลน์ พูดถึงความปลอดภัยของเจ้ารถโรงเรียนคันเหลืองของอเมริกานี้ พร้อมตั้งคำถามว่า ถึงเวลาหรือยังที่รถโดยสารสำหรับเด็ก ๆ ของไทย ควรมีมาตรฐานสูงระดับสากล
📌 นักเรียนนับล้าน ไปเรียนแล้วต้องได้กลับบ้าน
แต่ละวันในอเมริกา เด็กหลายล้านคนทั่วสหรัฐฯ จะเดินทางไปโรงเรียนด้วยรถโรงเรียน ตามข้อมูลของหน่วยงานความปลอดภัยทางท้องถนนสหรัฐฯ
เรื่องรถโรงเรียนหรือรถสำหรับเด็กเล็กจึงเป็นเรื่องใหญ่ และกว่าจะได้รถโรงเรียน National School Bus Glossy Yellow แบบนี้ ก็พัฒนาต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี 1939
แล้วรถโรงเรียนคันเหลืองนี้ ได้ชื่อว่าพาหนะที่ปลอดภัยที่สุดในอเมริกาได้อย่างไร
นั่นเหมาะมันถูกออกแบบอย่างพิถีพิถันให้ต้องปลอดภัยกว่าการเดินทางด้วยรถทั่วไป 70 เท่า ด้วยโครงสร้างแข็งแกร่ง เบาะนั่งทนกระแทก ต้องมีพนักพิงสูง แบ่งพื้นที่ไม่ให้นั่งกันแออัด
ยิ่งเทคโนโลยีพัฒนา รถโรงเรียนคันเหลืองก็พัฒนาตามไปด้วย ให้ยิ่งปลอดภัยมากขึ้น สมัยนี้ต้องติดตั้งกล้องวงจรปิด มีจีพีเอสติดตาม ไม่นับระบบป้องกันการเฉี่ยวชน และยางพิเศษที่ทนต่อการกระแทกและยางแบน
แต่หัวใจสำคัญคือความปลอดภัย ประตูฉุกเฉินต้องมีหลายทาง ออกได้ทั้งด้านหลัง ด้านหน้า ช่องหลังคาก็ปีนออกได้ หน้าต่างก็ต้องออกได้ด้วย
วัสดุการสร้างรถโรงเรียนเองก็ต้องมาจากวัตถุดิบที่ชะลอการลุกลามของไฟ หากเกิดเพลิงไหม้ และยังติดตั้งระบบดับเพลิงอัตโนมัติ ซึ่งคล้ายกับมาตรฐานรถโดยสารขั้นสูงที่ยุโรปใช้กัน
ยิ่งสมัยนี้เอง ก็ยิ่งปลอดภัยเพิ่ม เพราะเปลี่ยนจากน้ำมันและแก๊ส มาเป็นรถโรงเรียนขับเคลื่อนด้วยไฟฟ้า นับแต่ปี 2014 เป็นต้นมา
อันนี้แค่ปัจจัยภายใน แต่ปัจจัยภายนอกก็มี คือ ไฟหยุดด้านข้างรถ ที่จะยื่นออกมาเมื่อรถจอดรับหรือส่งนักเรียน โดยตามกฎหมายแล้ว หากป้ายนี้ยื่นออกมา รถคันอื่นจะต้องหยุด ไม่สามารถแซงขึ้นมาได้
ปัจจุบัน รถโรงเรียนคันเหลืองแบบนี้ มีเกือบ 500,000 คันทั่วอเมริกา รับส่งนักเรียนราว 26 ล้านคนทุกวัน
รถโรงเรียนจะมีความยาวเฉลี่ย 35 ฟุต จุคนได้สูงสุด 72 คน
แล้วไม่ใช่ใครก็ได้จะมาเป็นคนขับรถนักเรียน เพราะต้องผ่านการอบรมอย่างจริงจัง 40 ชั่วโมง เพื่อมาขับรถเป็นอาชีพหลักราว 180 วันต่อปี
คนขับแต่ละคนรับผิดชอบนักเรียนราว 50-60 คนต่อเส้นทาง และคนขับรถทุกคนต้องปฐมพยาบาลฉุกเฉิน ทำ CPR ได้ และรู้วิธีดับไฟขั้นต้น
ถามว่า ด้วยเทคโนโลยีแน่นขนาดนี้ มาตรฐานสูงขนาดนี้ ราคารถโรงเรียนต่อคันเท่าไหร่ สถิติชี้ว่า รถโรงเรียนคันเหลืองแบบนี้ มีราคาเฉลี่ยอยู่ที่ราว 3 ล้านบาทต่อคัน
รถโรงเรียนคันเหลืองจึงผูกพันกับวัฒนธรรม สังคมอเมริกาอย่างมาก แม้แต่ตัวละครคนขับรถโรงเรียนในการ์ตูน ซิมป์สัน ก็กลายเป็นป็อปคัลเจอร์ไปเลย