ค่าธรรมเนียมรถติด หลายเมืองทั่วโลกใช้ แล้วกรุงเทพจะได้ผลไหม

สิงคโปร์ ชาติแรกที่ใช้ค่าธรรมเนียมรถติด

สิงคโปร์เป็นประเทศแรกที่ใช้นโยบาย Congestion fee ในเขตใจกลางเมือง เมื่อปี 1975 หลังจากนั้นก็มีอีกหลายเมืองใช้ เช่น ลอนดอน, สต็อกโฮล์ม มิลานและโกเธนเบิร์ก

การเก็บค่าธรรมเนียมรถติดในเขตใจกลางเมือง คือการเก็บเงินรถที่จะขับเข้ามาในเมือง ในชั่วโมงเร่งด่วน เป็นการบังคับอ้อมๆ ไม่ให้คนขับรถส่วนตัวเข้ามาในเมือง เพื่อลดความหนาแน่นของการจราจรในเขตเมือง ลดมลพิษ แต่ก็ทำให้ผู้คนในพื้นที่ไม่พอใจ เพราะเดินทางลำบากขึ้น หรือต้องเสียเงินเพิ่ม แต่เงินที่เก็บได้ก็ถูกนำไปใช้สร้างประโยชน์อื่น ๆ

อย่างในสิงคโปร์ประเทศในอาเซียนของเรา เริ่มเก็บค่าธรรมเนียมในช่วงชั่วโมงเร่งด่วนช่วงเช้าในปี 1975 ก่อนจะเก็บค่าธรรมเนียมด้วยระบบอัตโนมัติด้วยการตั้งเวลาในปี 1998 ซึ่งช่วยลดการจราจรที่ติดขัดได้ 13% และทำให้รถเคลื่อนตัวได้เร็วขึ้น 22%

ส่วนที่ลอนดอน มหานครที่มีการจราจรติดขัดมากที่สุดในโลกประจำปี 2023 เมื่อพิจารณาจากระยะเวลาที่ใช้ในการเดินทาง 10 กิโลเมตรจากใจกลางเมือง

ลอนดอนเริ่มใช้ค่าธรรมเนียมรถติด เมื่อปี 2003 ซึ่งมีการเก็บค่าธรรมเนียมต่อวันของรถยนต์ที่เข้าเขตใจกลางเมืองในช่วง 07.00-18.30 น.ในวันธรรมดา หลังจากใช้นโยบายนี้ก็ช่วยให้การจราจรติดขัดน้อยลง 15% ลดความล่าช้าในการถึงที่หมายได้ 30%

อย่างไรก็ตามเมืองที่ประสบความสำเร็จในการลดปัญหาการจราจรแออัด มักจะมีระบบขนส่งมวลชนที่ครอบคลุม และผังเมืองที่ดี

 ขนส่งมวลชนที่ดี ครอบคลุม

อย่างในสิงคโปร์ มีระบบรถไฟใต้ดินที่ครอบคลุมทั้งเมืองราคาอยู่ที่ 1-2.5 ดอลลาร์สิงคโปร์ หรือ 25-63 บาทและยังมีรถเมล์ที่ครอบคลุมทั้งประเทศ

ส่วนที่ลอนดอน หนึ่งในเมืองที่มีเครือข่ายขนส่งมวลชนที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีทั้งรถไฟใต้ดิน, รถไฟบนดินและรถเมล์ ครอบคลุมทั่วทั้งเมือง ราคารถไฟใต้ดินอยู่ที่ราว 2.80-3.40 ปอนด์ หรือ 121-147 บาทต่อเที่ยว

หากมองกลับมาที่กรุงเทพ อาจจะยังไม่ได้มีระบบขนส่งมวลชนที่สะดวกสบาย หรือครอบคลุมทั่วทุกพื้นที่ขนาดนั้น และยังมีปัญหาค่าโดยสารรถไฟฟ้าที่แพง การเชื่อมต่อระหว่างรถไฟฟ้าแต่ละสายที่ไกลกัน ทำให้คนกรุงเทพต้องเสียค่าเดินทางหลายต่อ ตั้งแต่รถจักรยานยนต์รับจ้าง ต่อรถเมล์ ต่อรถไฟฟ้า จึงไม่เป็นที่น่าแปลกที่คนกรุงเทพนิยมเลือกใช้รถยนต์ส่วนตัว

อย่างไรก็ตามนโยบายดังกล่าวถือเป็นการเริ่มต้นที่ดีในการแก้ปัญหาการจราจรที่ติดขัดอย่างเป็นรูปธรรม เพราะจากข้อมูลการจัดอันดับมหานครที่รถติดมากที่สุดในโลก กรุงเทพก็อยู่ในอันดับ 4 หากพิจารณาจากเวลาที่เสียไปมากกว่าปกติในช่วงชั่วโมงเร่งด่วน