ครบ 10 ปี คิม จอง-อึน ผงาดสู่ผู้นำสูงสุดเกาหลีเหนือ

ภาพ คิม จอง-อึน ในชุดสีดำ ทรงผมคล้ายปู่ คิม อิล-ซุล ผู้ก่อตั้งประเทศ ทำให้จับตาถึงการปกครองภายใต้คิมรุ่นหลานว่า จะทำได้เพียงเลียนแบบ และไม่ทรงพลังเหมือนบิดาและปู่หรือไม่

แต่โลกและเกาหลีใต้ คาดเดาผิด เพราะคิม จอง-อึน ทวีอิทธิพลและความหาญกล้ากับมหาอำนาจโลกอย่างรวดเร็ว จนตอนนี้ ไม่มีใครกังขาว่า เขาจะดำรงตำแหน่งตลอดไปจนกว่าชีวิตจะหาไม่

---จากตัวตลก สู่ผู้นำโลกขยาด---

โจเซฟ ยุน อดีตผู้แทนพิเศษสหรัฐฯ ต่อเกาหลีเหนือ กล่าวกับ CNN ว่า โลกเคยมองคิม จอง-อึน เป็นตัวตลก “ทั้งเกาหลีใต้และจีนต่างก็ล้อเลียนเขา ไม่มีใครจริงจังกับชายคนนี้”

แต่จากคำสบประมาท กลายเป็นความหวาดเกรง เมื่อคิม จอง-อึน ไม่รอช้าใช้อำนาจในมือกวาดล้างแนวคิดเห็นต่าง ประหารผู้ที่อาจเป็นภัยต่อบัลลังก์อำนาจ แม้แต่คนใกล้ชิดที่สุด กระทั่งจาง ซอง แท็ก อาเขยผู้มีศักดิ์เป็นผู้ฝึกสอน ก็ไม่เว้น ถูกประหารชีวิตในปี 2013 จนคิม จอง-อึน ขึ้นผู้นำสูงสุดทั้งทางพฤตินัย และทางเผด็จการ

แม้แต่พี่ชายต่างมารดา คิม จอง นัม ก็ถูกลอบสังหารด้วยอาวุธเคมี VX ที่สนามบินในกรุงกัวลาลัมเปอร์ของมาเลเซีย เมื่อปี 2017 แม้เกาหลีเหนือปฏิเสธไม่เกี่ยวข้อง

ทศวรรษผ่านไป เข้าสู่ทศวรรษใหม่แห่งระบอบคิม จอง-อึน โลกยิ่งเกรงกลัวว่า การโดดเดี่ยวที่มากขึ้นจากโควิด จะทำให้เกาหลีเหนือภายใต้ผู้นำคิม อันตรายยิ่งขึ้น

---การก้าวสู่อำนาจของคิม จอง-อึน---

คิม จอง-อึน ปราศรัยครั้งแรกในวันคล้ายวันเกิดครบ 100 ปีของผู้นำ คิม อิล-ซุง ในเดือนเมษายนปี 2012 ถือเป็นวันสำคัญที่สุดวันหนึ่งในปฏิทินเกาหลีเหนือ

คิม จอง-อึน ปรากฎกายบนโพเดียม ให้คำมั่นจะสร้างเกาหลีเหนือให้เป็นชาติสังคมนิยมอันทรงพลัง

ผ่านไปไม่ถึงปี เดือนกุมภาพันธ์ 2013 คิม จอง-อึน ทดสอบอาวุธนิวเคลียร์ครั้งแรกในสมัยของเขา และถือเป็นครั้งที่ 3 ของประวัติศาสตร์เกาหลีเหนือ ถือเป็นการส่งสัญญาณต่อโลก โดยเฉพาะกับสหรัฐฯ ว่า อย่าดูถูกเกาหลีเหนือ พร้อมกันนั้น เขายังประกาศเดินหน้าพัฒนาโครงการนิวเคลียร์ควบคู่กับเศรษฐกิจด้วย

ช่วงไม่กี่ปีต่อจากนั้น เกาหลีเหนือทุ่มสรรพกำลังกับการพัฒนาแสนยานุภาพทางทหาร ไม่เพียงขีปนาวุธข้ามทวีป แต่รวมถึงขีปนาวุธทุกพิสัย และการทดสอบระเบิดนิวเคลียร์ใต้ดินอีก 3 ครั้ง จนสั่นสะเทือนไปทั่วภูมิภาค

---ชัยชนะทางการทูต---

คิม จอง-อึน ยังคว้าชัยชนะทางการทูตสำคัญ ที่แม้แต่บิดาและปู่ก็ทำไม่สำเร็จ นั่นคือการนั่งประชุมสุดยอดกับประธานาธิบดีสหรัฐฯ

คิม จอง-อึน หารือทวิภาคีกับประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ที่สิงคโปร์ในปี 2018 ถือเป็นโอกาสสมานความขัดแย้งหลายทศวรรษ และเป็นภาพประวัติศาสตร์ที่โลกไม่คาดคิดว่าจะได้เห็น

ไม่เพียงผู้นำสหรัฐฯ คิม จอง-อึน ยังเปิดตัวในเวทีโลก กับการประชุมร่วมกับผู้นำหลายคน ทั้ง ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน, ประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน ของรัสเซีย, ประธานาธิบดีมุน แจ-อิน ของเกาหลีใต้

ยกระดับคิม จอง-อึน ในเวทีโลกอย่างมาก แต่ประเด็นสำคัญ คือ การยกเลิกโครงการนิวเคลียร์เกาหลีเหนือ กลับไม่คืบหน้า ซ้ำร้าย เกาหลีเหนือพัฒนาไม่ยอมหยุด

---กำเนิดระบอบ ‘คิม จอง-อึนนิซึ่ม’---

คิม จอง-อึน ควบตำแหน่งสำคัญของประเทศมากมาย ล่าสุด คือ เลขาธิการใหญ่พรรคแรงงาน เมื่อเดือนมกราคม ต้นปีที่ผ่านมา

และเพื่อเป็นการตอกย้ำถึงอำนาจ เขาปลดรูปภาพบิดา และปู่ของเขาออกจากสถานที่ประชุมใหญ่ แสดงให้เห็นว่า ยุคสมัยนี้คือคิม จอง-อึน เท่านั้น ด้านกระทรวงรวมชาติเกาหลีใต้มองว่า นี่เป็นสัญลักษณ์ว่า คิม จอง-อึน ก้าวถึงขั้นเทียบเท่าหรือเหนือบรรพบุรุษไปแล้ว

คนในรัฐบาลเกาหลีเหนือ จึงเริ่มใช้คำว่า คิม จอง-อึน นิซึ่ม หรือระบอบคิม จอง-อึน กันมากขึ้น ไม่ใช่เพียงการกระชับอำนาจสู่สูญกลางผู้นำคนเดียว แต่ทุกอย่างจะทำเพื่อให้ทั้งประเทศจงรักภักดี สรรเสริญ รักใคร่ ผู้นำคนนี้เสมือนเทพเจ้าจำแลง

---แต่เกาหลีเหนือตอนนี้กำลังเจอวิกฤต---

10 ปีต่อจากนี้ จะเป็นหนทางพิสูจน์ตน ของระบอบคิม จอง-อึน กับคำมั่นสัญญาที่เขาเคยให้ไว้กับประชาชนว่า พวกเขาจะมีชีวิตที่ดีขึ้น ท่ามกลางมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจที่ยังหนักหน่วง

ในช่วงไม่กี่ปีมานี้ คิม จอง-อึน ดูเหมือนทำตามสัญญาได้ดี เศรษฐกิจมีความหลากหลายมากขึ้น ประชาชนสร้างผลกำไรได้ด้วยตนเอง ส่วนรัฐบาลก็ไม่ได้ทุ่มไปกับการทหารเพียงอย่างเดียว

แต่เคราะห์ร้าย เหมือนกับทั่วโลก ที่เกาหลีเหนือเผชิญกับผลกระทบจากโรคระบาดเช่นกัน แม้จะยังไม่เคยยืนยันผู้ติดเชื้อในประเทศ เพราะเกาหลีเหนือปิดตายพรมแดนมาเกือบ 2 ปีแล้ว ในขณะเดียวกัน ความช่วยเหลือทางมนุษยธรรมและการค้าก็ตัดขาดไปด้วย

คิม จอง-อึน ยอมรับเองว่ากำลังเผชิญปัญหาเศรษฐกิจและข้าวยากหมากแพง ด้านเกาหลีใต้ระบุว่า เกาหลีเหนือที่ปกติขาดแคลนอาหารมากถึง 1 ล้านตันทุกปี ตอนนี้ ยิ่งหนักหน่วง อาหารแพงมาก ไม่เพียงพอต่อคนทั้งประเทศ

---ลมสงบก่อนพายุถาโถม---

เกาหลีเหนือไม่ได้ทดสอบขีปนาวุธมาตั้งแต่เดือนตุลาคมแล้ว ถือว่าเงียบผิดปกติ แต่ผู้เชี่ยวชาญมองว่า นี่เป็นพายุที่อาจกำลังก่อตัว

การที่ไม่ทดสอบขีปนาวธุ อาจเชื่อมโยงกับการที่จีน พันธมิตรสำคัญของเกาหลีเหนือ จะจัดโอลิมปิกฤดูหนาวในต้นปีหน้า และการประชุมใหญ่พรรคคอมมิวนิสต์ใน 2022 ด้วย จึงอาจมองได้ว่า น้องเล็กอย่างเกาหลีเหนือไม่อยากสร้างปัญหาให้พี่ใหญ่

แต่เมื่อผ่านพ้นโอลิมปิกและการประชุมพรรคคอมมิวนิสต์ของจีนไปแล้ว ผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่า คิม จอง-อึน จะกลับมาดำเนินยุทธศาสตร์สะเทือนโลกอีกครั้ง ด้วยการพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ อาวุธเหนือเสียง ขีปนาวุธข้ามทวีปที่ใช้เชื้อเพลิงเหลว สำหรับการยิงจากเรือดำน้ำ หรือยิงขีปนาวุธใต้ทะเล

เพราะมีสัญญาณว่า เกาหลีเหนือได้เปิดเตาปฏิกรณ์นิวเคลียร์ยองปียอนอีกครั้งแล้ว นับแต่ปิดลงในช่วงปลายปี 2018 ตามข้อมูลของ IAEA

—————

แปล-เรียบเรียง: ทศพล ชัยสัมฤทธิ์ผล

ภาพ: Reuters