จีน-สหรัฐฯ ขยับรักษาอิทธิพลในทวีปแอฟริกา
รัฐมนตรีต่างประเทศจีนคนใหม่เดินทางเยือนหลายชาติในทวีปแอฟริกา เป็นจุดหมายปลายทางแรก หลังเข้ารับตำแหน่ง ด้านสหรัฐฯ เดินหน้ารักษาสัมพันธ์ แสดงตัวเป็นหุ้นส่วนให้แอฟริกา
---สัมพันธ์จีน-แอฟริกา---
ฉิน กัง รัฐมนตรีต่างประเทศจีนคนใหม่ ออกเดินทางไปยังทวีปแอฟริกาเมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา เพื่อเยือนเอธิโอเปีย กาบอน แองโกลา เบนิน และอียิปต์ รวมภารกิจเดินสายแอฟริกาเป็นเวลาหนึ่งสัปดาห์
นอกจากนี้ เขามีกำหนดเยือนสำนักงานใหญ่ของสหภาพแอฟริกา ในเอธิโอเปีย และพบกับเลขาธิการของสันนิบาตอาหรับที่อียิปต์ด้วย ถือเป็นการเดินทางต่างประเทศของฉิน กัง ในฐานะรัฐมนตรีต่างประเทศจีน ไปยังภูมิภาคที่ทั้งสหรัฐฯ และจีน กำลังขยายฐานอิทธิพล
หวัง เหวินปิน โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีนเผยว่า เป้าหมายของการเยือนคือการตอกย้ำความเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์และความร่วมมืออย่างครอบคลุมระหว่างจีนกับแอฟริกา และกระชับความร่วมมือฉันมิตร
นี่คือธรรมเนียมที่มีมายาวนานแล้วที่รัฐมนตรีต่างประเทศจีนมักจะเดินทางเยือนทวีปแอฟริกาในช่วงต้นปี เพื่อแสดงถึงพันธะสัญญาที่จีนให้ไว้ต่อแอฟริกา
ขณะเดียวกัน การเยือนแอฟริกาของรัฐมนตรีต่างประเทศจีน ยังเกิดขึ้นหลังการประชุมสุดยอดจีน-อาหรับที่กรุงริยาด ซาอุดิอาระเบียเมื่อเดือนที่แล้ว ซึ่งประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ย้ำว่าจีนมีพันธะสัญญาทางเศรษฐกิจต่อตะวันออกกลางและชาติแอฟริกาเหนือ
ทั้งนี้ ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา จีนได้ขยายอิทธิพลมายังแอฟริกา โดยไม่เพียงแต่ร่วมพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน แต่ยังจัดหาความช่วยเหลือทางการทหารและการให้บริการอินเทอร์เน็ตด้วย
---สนามแข่งขันระหว่างจีน-สหรัฐฯ---
อย่างไรก็ตาม เมื่อเดือนที่แล้ว ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯ ได้จัดการประชุมสุดยอดกับเหล่าผู้นำชาติแอฟริกาในกรุงวอชิงตัน ดีซี และให้คำมั่นว่า ทุกคนจะร่วมกันพัฒนาอนาคตแอฟริกา และสหรัฐฯ จะเป็นทางเลือกของหุ้นส่วนให้ชาติแอฟริกา
ไบเดนประกาศลงทุนในแอฟริกามูลค่า 5.5 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐในช่วงสามปีจากนี้ โดยในจำนวนนั้นมากกว่า 1.5 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ อยู่ในส่วนของการค้าเอกชนและการลงทุนต่างๆ
ดีแลน โหล นักวิชาการนโยบายต่างประเทศจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีนันยางในสิงคโปร์กล่าวว่า ฉิน กัง อาจนำแรงกระตุ้นใหม่ของสายสัมพันธ์ไปยังแอฟริกา และเขาคาดว่า จีนจะยังคงนำหน้าสหรัฐฯ ในภูมิภาคนี้
โหลมองว่า แม้ไบเดนประกาศทุ่มในแอฟริกาขนาดนี้ แต่เขาเชื่อว่า อิทธิพลของจีนในแอฟริกาจะยังคงเหนียวแน่นและจะเป็นการยากที่สหรัฐฯ จะแข่งกับจีนในภูมิภาคนี้ได้ เพราะสหรัฐฯ กำลังทุ่มความสนใจมาที่เอเชียแปซิฟิกด้วย
---โอกาสฟื้นการลงทุนของจีน---
ขณะที่มอริตซ์ ไวเกิล ผู้อำนวยการของศูนย์ที่ปรึกษาแอฟริกาจีนในเยอรมนี คาดว่า ฉิน กังจะเน้นย้ำความสำคัญของความสัมพันธ์จีนกับชาติแอฟริกา โดยการเยือนแอฟริกาของเขาครั้งนี้ ยาวนานกว่าการเดินทางของหวัง อี้ อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศคนก่อน และคาดว่าจะมีการประกาศความร่วมมือเพิ่มเติมระหว่างจีนกับชาติเหล่านั้นด้วย
นอกจากนี้ นี่คือโอกาสที่จะฟื้นการลงทุนของจีนด้วยเพราะจีนเปิดประเทศแล้ว ทำให้การเดินทางเชิงธุรกิจระหว่างสองฝ่ายง่ายขึ้น
ด้าน อัทเฮีย คาวินซ์ นักวิเคราะห์ในไนโรบี เคนยา มองว่า การเยือนสำนักงานสหภาพแอฟริกาของฉิน กัง บ่งชี้ว่า จีนสนใจในระบบพหุภาคีนิยม และมีขึ้นในช่วงที่การสร้างศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคโดยผู้รับเหมาของจีน ในเมืองหลวงของเอธิโอเปียกำลังจะเสร็จสิ้นแล้ว ขณะที่อียิปต์นั้น ถือเป็นอีกชาติสำคัญที่อยู่ระหว่างแอฟริกาและโลกอาหรับ นอกจากนี้ยังมีบทบาทมากในทั้งสองภูมิภาค
คาวินซ์มองว่า จีนกำลังยกระดับความร่วมมือกับสันนิบาติอาหรับ และอียิปต์คือโอกาสที่จีนจะสร้างการเจรจาในเชิงสร้างสรรค์ในความร่วมมือเพื่อการพัฒนาสองฝั่งของทะเลแดง
อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์มองบทบาทของ ฉิน กัง ว่า เขาจะสร้างโทนแห่งความปรองดอง โดยเรียกร้องให้มีความร่วมมือระหว่างชาติแอฟริกา จีน และมหาอำนาจตะวันตกร่วมกัน
—————
แปล-เรียบเรียง: ธันย์ชนก จงยศยิ่ง
ภาพ: Reuters
ข้อมูลอ้างอิง:
