ติดตั้ง ถังแก๊ส บนหลังคา ทางรอดรถเมล์ NGV?

โศกนาฏกรรมรถบัสไฟไหม้: จุดเปลี่ยนสู่การปฏิรูปความปลอดภัยรถโดยสาร NGV

เหตุการณ์เพลิงไหม้รถบัสทัศนศึกษาบนถนนวิภาวดีรังสิต ที่คร่าชีวิตผู้โดยสารถึง 23 ราย ได้จุดชนวนการถกเถียงครั้งใหญ่เกี่ยวกับความปลอดภัยของระบบขนส่งสาธารณะในประเทศไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเด็นของการใช้เชื้อเพลิง NGV ในรถโดยสาร ซึ่งมีการใช้งานอย่างแพร่หลายในกรุงเทพมหานคร

เสียงเตือนจากอดีตผู้บริหาร ขสมก.: แก้ที่ต้นเหตุ 

ท่ามกลางความโศกเศร้าและความวิตกกังวล พลเอก หม่อมหลวง กิติมาศ สุขสวัสดิ์ อดีตประธานกรรมการองค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) ได้ออกมาแสดงความคิดเห็นที่น่าสนใจ โดยเน้นย้ำว่าการแก้ปัญหาความปลอดภัยของรถโดยสาร NGV ต้องเริ่มจากการแก้ไขที่ต้นเหตุ นั่นคือ ตำแหน่งการติดตั้งถังแก๊ส

ตำแหน่งถังแก๊ส NGV: ปัจจัยสำคัญที่ถูกมองข้าม

พล.อ.ม.ล.กิติมาศ ชี้แจงว่า "การติดตั้งถัง GAS บนรถจึงต้องติดบนหลังคา GAS ที่รั่วก็จะลอยขึ้นและสลายตัวไปในอากาศ ไม่เข้ามาในรถ" คำแนะนำนี้สอดคล้องกับคุณสมบัติทางกายภาพของก๊าซ NGV ซึ่งเบากว่าอากาศและจะลอยตัวขึ้นสู่ที่สูงอย่างรวดเร็วหากเกิดการรั่วไหล ซึ่งแตกต่างจากการติดตั้งใต้ท้องรถที่หากเกิดการรั่วไหล แก๊สจะเข้ามาในห้องโดยสาร เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดเพลิงไหม้

รถ NGV ในกรุงเทพฯ: ความท้าทายด้านความปลอดภัยในวงกว้าง

ปัจจุบัน กรุงเทพมหานครมีรถโดยสารประจำทางที่ใช้เชื้อเพลิง NGV เป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะในส่วนของ ขสมก. จากรายงานประจำปี 2561 ระบุว่า มีรถปรับอากาศเชื้อเพลิงก๊าซธรรมชาติ (NGV) จำนวน 540 คัน จากจำนวนรถทั้งหมด 2,771 คัน นอกจากนี้ ยังมีรถร่วมบริการและรถตู้โดยสารปรับอากาศที่ใช้แก๊สธรรมชาติอัดอีกจำนวนมาก รวมแล้วมีรถโดยสารที่ใช้ NGV ในระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพฯ หลายพันคัน

การยกระดับมาตรฐานความปลอดภัย: ความท้าทายเร่งด่วน

ด้วยจำนวนรถ NGV ที่มีมากเช่นนี้ การยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยจึงเป็นเรื่องที่ต้องให้ความสำคัญอย่างเร่งด่วน นอกจากประเด็นเรื่องตำแหน่งการติดตั้งถังแก๊สแล้ว ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่ต้องพิจารณา เช่น:

1. การบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ: การวางแผนบำรุงรักษาที่มีประสิทธิภาพ ทั้งการตรวจสอบระบบเชื้อเพลิง ท่อส่งก๊าซ และอุปกรณ์ความปลอดภัยต่างๆ

2. การตรวจสอบสภาพรถ: ควรมีการตรวจสอบสภาพรถอย่างเข้มงวดและสม่ำเสมอ โดยเฉพาะรถที่มีอายุการใช้งานมาก

3. การฝึกอบรมพนักงานขับรถ: การฝึกอบรมให้มีความรู้ความเข้าใจในการใช้งานรถ NGV อย่างปลอดภัย รวมถึงการรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉิน

4. การพิจารณาทางเลือกอื่น: ในระยะยาว การพิจารณาทยอยเปลี่ยนไปใช้รถโดยสารพลังงานไฟฟ้า เพื่อลดความเสี่ยงจากการใช้เชื้อเพลิงที่ไวไฟ

แนวทางการแก้ไข: จากข้อเสนอสู่การปฏิบัติ

การทบทวนและปรับปรุงมาตรฐานการติดตั้งถังแก๊ส NGV ตามข้อเสนอของ พล.อ.ม.ล.กิติมาศ เป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญ แต่ต้องดำเนินการควบคู่ไปกับการสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยในทุกระดับ การพิจารณาย้ายตำแหน่งถังแก๊สจากใต้ท้องรถขึ้นไปไว้บนหลังคา แม้อาจต้องใช้งบประมาณและเวลาในการดำเนินการ แต่เป็นการลงทุนเพื่อความปลอดภัยที่คุ้มค่าในระยะยาว

บทสรุป: ความร่วมมือเพื่อการเปลี่ยนแปลง

โศกนาฏกรรมครั้งนี้เป็นบทเรียนราคาแพงที่ทุกภาคส่วนต้องร่วมกันถอดบทเรียนและหาแนวทางป้องกันไม่ให้เกิดซ้ำ การแก้ปัญหาที่ต้นเหตุตามข้อเสนอของ พล.อ.ม.ล.กิติมาศ และการยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยของรถโดยสาร NGV ในกรุงเทพมหานคร จะเป็นก้าวสำคัญสู่การสร้างระบบขนส่งสาธารณะที่ปลอดภัยและน่าเชื่อถือสำหรับประชาชนทุกคน ความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ผู้ประกอบการ และประชาชน จะเป็นกุญแจสำคัญในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ให้เกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม เพื่อป้องกันไม่ให้โศกนาฏกรรมเช่นนี้เกิดขึ้นอีกในอนาคต