"ทับลาน" จะไม่ทับซ้อน? รัฐบาลลั่นวาจา แก้ปัญหาจากจุดเริ่มต้น

ปัญหาความขัดแย้งระหว่างที่ดินทำกินของชาวบ้านกับพื้นที่อนุรักษ์ของอุทยานแห่งชาติทับลาน กลายเป็นประเด็นร้อนที่สังคมจับตามองและรอคอยทางออกจากรัฐบาล ล่าสุดนายกรัฐมนตรี นายเศรษฐา ทวีสิน ได้กำชับให้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง โดยให้ย้อนกลับไปดูมติคณะรัฐมนตรีในสมัยก่อนที่มี พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ เป็นประธานกำกับดูแล ซึ่งอาจเป็นจุดเริ่มต้นของปัญหาในปัจจุบัน

เมื่อย้อนไปพิจารณามติคณะรัฐมนตรีสมัยก่อน จะพบว่าเมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2566 มีการผ่านมติในการจัดการกับปัญหาที่ดินทำกินทับซ้อนกับพื้นที่ป่าอนุรักษ์ โดยมี พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ ในฐานะประธานคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ (คทช.) กำกับดูแล แต่การดำเนินการตามมตินี้อาจขาดการตรวจสอบข้อเท็จจริงและรับฟังเสียงของประชาชนในพื้นที่อย่างรอบด้าน ส่งผลให้เกิดความขัดแย้งกับชาวบ้านที่อาศัยและทำกินในพื้นที่มาก่อนการประกาศเขตอุทยาน

นายกรัฐมนตรีจึงได้กำชับให้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติฯ ต้องปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง รวมถึงการรับฟังเสียงของประชาชนก่อนที่จะมีการเพิกถอนหรือดำเนินการใด ๆ ตามมติดังกล่าว โดยเฉพาะประเด็นความกังวลเรื่องนายทุนที่อาจฉวยโอกาสเข้าครอบครองพื้นที่ นายกฯ ย้ำว่าทุกอย่างต้องเป็นไปตามกฎหมาย อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีแนวคิดที่จะยกเลิกมติ ครม. เมื่อ 14 มี.ค.66 เพราะยังอยู่ในขั้นตอนการศึกษา รวมถึงการพิจารณาแผนที่ One Map ที่อาจต้องมีการทบทวนใหม่ด้วย

การคลี่คลายปัญหาความขัดแย้งเรื่องที่ดินทำกินกับพื้นที่อนุรักษ์ของอุทยานแห่งชาติทับลาน ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบทั้งในแง่ข้อกฎหมาย ข้อเท็จจริง ตลอดจนการรับฟังเสียงของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกฝ่าย โดยเฉพาะชาวบ้านที่อาศัยในพื้นที่มาก่อน การทบทวนมติ ครม. เดิม รวมถึงการปรับปรุงแผนที่ One Map อาจเป็นจุดเริ่มต้นของการแก้ปัญหาที่ยั่งยืน เพื่อให้เกิดความสมดุลระหว่างวิถีชีวิตของชุมชนท้องถิ่นกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติอันมีค่า ทั้งนี้ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วนและเจตนารมณ์อันแน่วแน่ของรัฐบาลในการคืนความเป็นธรรมให้กับประชาชน