การนอนไม่พอ ทำให้ประสาทรับรู้ความเจ็บไวขึ้น รุนแรงขึ้น

เพจดัง Tensia โพสต์ให้ข้อมูลทางการแพทย์ เกี่ยวกับผลของการนอนน้อยว่า การนอนไม่พอ ทำให้ประสาทรับรู้ความเจ็บไวขึ้น รุนแรงขึ้น 

อันนี้เป็นเรื่องที่หลายคนไม่ค่อยทราบค่ะว่า ยิ่งนอนน้อย ยิ่งทำให้โรคที่ทำให้เราเจ็บนั้น ทำให้เจ็บได้มากขึ้นค่ะ (Hyperalgesia) 

โดยผลเกิดตั้งแต่การนอนน้อยในคืนนั้น วันรุ่งขึ้นก็เพิ่มอาการปวดได้เลย ยิ่งนอนน้อยเรื้อรังก็ยิ่งส่งผล 

คนที่มีโรคแนวๆ ปวดอยู่แล้ว เช่น ปวดหัวเรื้อรังแบบ tension หรือไมเกรน, ปวดหลังเรื้อรัง, ปวดเข่าจากข้อเข่าเสื่อม, ปวดกล้ามเนื้อแบบ fibromyalgia และอีกมากมาย จะปวดมากขึ้นไปอีกถ้านอนน้อย

ทำไมถึงเป็นแบบนั้น?


1. การนอนน้อย ทำให้ระบบประสาท sympathetic ทำงานต่อเนื่องมากขึ้น, เปลี่ยนแปลงการผันแปรของเซลล์ภูมิคุ้มกันในหนึ่งวัน (Disrupt circadian rhythm), เซลล์มีการสร้างสารอนุมูลอิสระมากขึ้น 

ผลคือทำให้ระบบภูมิคุ้มกัน เทไปในทางสนับสนุนการอักเสบมากขึ้น เพิ่มจำนวนเม็ดเลือดขาว Th17 มากขึ้นที่สนับสนุนนิวโตรฟิล, เพิ่มเม็ดเลือดขาว M1 และนิวโตรฟิลมากขึ้น, เพิ่มการสร้างสารก่ออักเสบได้มากขึ้น

ดังนั้นถ้ามีโรคที่มีกลไกปล่อยสารก่ออักเสบ ก็จะปล่อยได้รุนแรงขึ้นมาก โรคที่มีช่วงสงบ เช่น ไมเกรน, ปวดหัวแบบ tension ก็จะกำเริบมากขึ้น

2. การนอนน้อยทำให้เซลล์ประสาทที่ไขสันหลัง ที่รับสัญญาณความเจ็บปวด ทำงานได้ง่ายขึ้น มีการลดความไวในการกระตุ้นลง ทำให้เวลาเซลล์ประสาทตัวแรก รับสัญญาณเจ็บส่งมาถึงไขสันหลังแล้ว ไขสันหลังเพิ่มความแรงขึ้นไปอีก ทำให้พอถึงสมองแล้วยิ่งเจ็บรุนแรงมากขึ้น 

เรียกกลไกนี้ว่า  ปรากฏการณ์ระบบประสาทส่วนกลางไวต่อการกระตุ้น (Central sensitization)

การนอนไม่พอ ทำให้ประสาทรับรู้ความเจ็บไวขึ้น รุนแรงขึ้น

สรุปข่าว

การนอนไม่พอ ทำให้ประสาทรับรู้ความเจ็บไวขึ้น รุนแรงขึ้น

3. การนอนน้อยทำให้ศูนย์ยับยั้งสัญญาณปวด (PAG - descending pathway) ทำงานได้น้อยลง  

ปกติแล้วเวลาเรามีแผล/รอยโรคเกิดขึ้นที่ทำให้เจ็บ สัญญาณการเจ็บจะส่งต่อๆ กันมาถึงสมองทำให้เราเจ็บ แต่พอเวลาผ่านไป อาการเจ็บจะเริ่มเบาลง นั่นเพราะก้านสมองส่วน midbrain มีศูนย์ฝิ่น (Endogenous opioid system)  ชื่อ PAG ส่งสัญญาณลงมายับยั้งสัญญาณความเจ็บที่ไขสันหลัง

ในคนที่นอนน้อย กลไกนี้จะทำได้น้อยลง ทำให้พอเกิดอาการเจ็บแล้ว เกิดการเจ็บได้ยาวนานขึ้น กว่าจะถึงช่วงที่ทุเลาลง

4. การนอนน้อยทำให้เซลล์ชื่อ Nucleus accumbens (NAc) ทำงานผิดปกติไป ทำให้ขาดกลไกการลดความเจ็บ 

ปกติแล้วสมองจะมี NAc จะมีการหลั่ง dopamine เพื่อลดความไวของวงการเจ็บ, แถมยังสร้างความฟินมากกว่าปกติ เวลาความเจ็บลลดลง (pain cessation reward) และยังช่วยกระตุ้นข้อ 3 ให้ทำงานมากขึ้น 

การนอนน้อยทำให้ศูนย์ในสมองหลายจุดทำงานผิดปกติไปหมด รวมถึง NAc ด้วย ทำให้หลั่ง dopamine ลดลง ความไวของการเจ็บก็มากขึ้น, พอความเจ็บลดลงก็ไม่เกิดกลไกความฟิน, แถมยังทำให้กลไกข้อ 3 ทำได้น้อยลงไปอีก

สรุป: นอนน้อย ทำให้โรคที่มีอาการปวดนั้นปวดแย่ลง เพราะ

  • รอยโรคปล่อยสารก่ออักเสบมากขึ้น
  • ไขสันหลังขยายสัญญาณการเจ็บมากขึ้น
  • ศูนย์ฝิ่นบรรเทาการเจ็บ ทำงานลดลง
  • ศูนย์ NAc ที่คอยลดความไวต่อเจ็บ ทำงานลดลง

ดังนั้นการนอนน้อย โดยเฉพาะแบบเรื้อรัง โรคที่สร้างความเจ็บก็ยิ่งรุนแรงขึ้น แล้วก็อาจจะเกิดวงจรอุบาทคือ ยิ่งเจ็บก็ยิ่งนอนไม่หลับค่ะ ดังนั้นนอนให้เพียงพอ + รักษาโรคนั้นไปพร้อมๆ กันนะคะ


ที่มาข้อมูล : Facebook : Tensia

ที่มารูปภาพ : envato

avatar

Juthaluck Kae
(Juthaluck Kae)