คู่มือเลือกตั้งกลางเทอมสหรัฐฯ ส่งผลต่ออเมริกา-โลกอย่างไร 

---การเลือกตั้งกลางเทอมคืออะไร?---

 

การเลือกตั้งกลางเทอมคือการเลือกสมาชิกสภาคองเกรส ซึ่งประกอบด้วยสภาผู้แทนราษฎร และวุฒิสภา ส่วนที่เรียกว่า ‘กลางเทอม’ เป็นเพราะเป็นการเลือกตั้งที่จัดขึ้นในช่วงกลางวาระ 4 ปีของประธานาธิบดี

 

สภาคองเกรสมีบทบาทในการออกกฎหมาย โดยสภาล่างจะตัดสินใจว่าจะรับร่างกฎหมายใดบ้าง ในขณะที่วุฒิสภาจะสามารถยับยั้งหรืออนุมัติกฎหมายนั้น รับรองการแต่งตั้งตำแหน่งสำคัญต่าง ๆ ที่ประธานาธิบดีเสนอชื่อมา นอกจากนี้ ยังสามารถเปิดการสอบสวนประธานาธิบดีได้ด้วย

 

แต่ละรัฐมีวุฒิสมาชิก 2 คน ซึ่งวาระการดำรงตำแหน่ง 6 ปี ขณะที่ ส.ส. มีวาระเพียง 2 ปี และเป็นผู้แทนเขต

 

ในการเลือกตั้งรอบนี้ เป็นการเลือก ส.ส. 435 คนทั่วประเทศ ส่วน ส.ว. จำนวน 35 คน หรือ 1 ใน 3 ของ ส.ว. 100 คน นอกจากนี้ ยังมีการเลือกตั้งผู้ว่าการรัฐและเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นต่าง ๆ ด้วย

---ใครจะชนะ?---

 

ในปัจจุบัน พรรคเดโมแครตครองเสียงข้างมากในทั้งสองสภา ซึ่งช่วยให้ประธานาธิบดีโจ ไบเดน สามารถผ่านกฎหมายที่เขาต้องการได้ 

แต่พรรคเดโมแครตครองเสียงข้างมากด้วยเสียงปริ่มน้ำ จึงทำให้การเลือกตั้งกลางเทอมนั้นน่าหวาดเสียว และบรรดาโพลสำนักต่าง ๆ คาดการณ์ว่า พรรครีพับลิกันจะได้ครองเสียงข้างมาในสภาผู้แทนราษฎร ในขณะที่วุฒิสภานั้น พรรคเดโมแครตน่าจะยังคงรักษาเก้าอี้ไว้ได้

 

ในจำนวน ส.ส. 435 ที่นั่งนั้น ส่วนใหญ่คาดว่าผู้สมัครเดิมจะรักษาเก้าอี้ไว้ได้ โดยมีเพียง 30 เขตเท่านั้น ที่เป็นการแข่งขันที่สูสีระหว่างสองพรรค คือ แทบชานเมืองของหลายรัฐ เช่น เพนซิลเวเนีย แคลิฟอร์เนีย โอไฮโอ และนอร์ท แคโรไลนา

 

สำหรับวุฒิสภา มีเพียง 4 จาก 35 ที่นั่งเท่านั้น ที่ต้องลุ้นระหว่างสองพรรค คือ เนวาดา แอริโซนา จอร์เจีย และเพนซิลเวเนีย

 

---ประเด็นหลักของการเลือกตั้ง?---

 

ในช่วงต้นปี 2022 ดูเหมือนว่าเรื่องใหญ่ จะเป็นปัญหาคนเข้าเมือง อาชญากรรม และค่าครองชีพ ซึ่งเป็นประเด็นที่พรรครีพับลิกัน ซึ่งมีความเป็นอนุรักษ์นิยมนั้นได้เปรียบ

 

แต่สถานการณ์นั้นกลับพลิกผัน เมื่อในเดือนมิถุนายน ศาลสูงสหรัฐฯ มีมติคว่ำคำตัดสินที่ปกป้องสิทธิในการทำแท้ง จึงทำให้พรรคเดโมแครตเริ่มกลับมาตีตื้นได้ เพราะบรรดาผู้หญิงสนับสนุนการมีสิทธิในการทำแท้ง 

 

อย่างไรก็ตาม พอเข้าสู่ช่วงปลายปี ประเด็นสิทธิในการทำแท้งเริ่มซาลง พรรครีพับลิกันจึงพยายามกลับมาเน้นที่ปัญหาเงินเฟ้อ คนอพยพเข้าเมือง และอาชญากรรมร้ายแรงอีกครั้ง

 

---ผลการเลือกตั้งจะส่งผลอย่างไร?---

 

การเลือกตั้งกลางเทอมมักถูกมองว่า เป็นการตัดสินว่าประธานาธิบดีทำหน้าที่ได้ดีหรือไม่ และโดยทั่วไปแล้ว พรรคที่ได้ครองทำเนียบขาว มักจะแพ้ในการเลือกตั้งกลางเทอม ซึ่งนี่คือสถานการณ์ที่น่ากังวลสำหรับไบเดน ผู้ซึ่งได้คะแนนนิยมต่ำกว่า 50% มาตั้งแต่เดือนสิงหาคมปีที่แล้ว

 

หากพรรคเดโมแครต ยังสามารถควบคุมสภาไว้ได้ ไบเดนจะสามารถทำตามแผนการต่าง ๆ ที่หาเสียงไว้ต่อได้ เช่น มาตรการเพื่อแก้ปัญหาสภาพอากาศเปลี่ยนแปลง การขยายโครงการสาธารณสุขของภาครัฐ การปกป้องสิทธิในการทำแท้ง และการควบคุมอาวุธปืนมากขึ้น

 

แต่หากพรรครีพับลิกันได้กลับมาควบคุมสภาใดสภาหนึ่ง ก็จะสามารถขัดขวางวาระเหล่านี้ได้ และผลักดันเรื่องสำคัญของรีพับบลิกัน เช่น ปัญหาคนเข้าเมือง สิทธิด้านศาสนา และอาชญากรรมร้ายแรง

 

นอกจากนี้ พรรครีพับลิกัน จะสามารถควบคุมคณะกรรมการสอบสวนต่าง ๆ ได้ ซึ่งอาจทำให้สามารถยุติการสอบสวนเหตุการณ์โจมตีอาคารรัฐสภาเมื่อวันที่ 6 มกราคม 2021 โดยกลุ่มผู้สนับสนุนอดีตประธานาธิบดีนัลด์ ทรัมป์ ได้ ซึ่งคาดการณ์ว่าการสอบสวนจะแล้วเสร็จภายในสิ้นปีนี้

 

พรรครีพับลิกันจะสามารถเปิดการสอบสวนใหม่ เช่น การสอบสวนธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับจีนของฮันเตอร์ ไบเดน ลูกชายของประธานาธิบดีไบเดน หรือการถอนทหารสหรัฐฯ ออกอย่างอัฟกานิสถานอย่างเร่งด่วน 

 

นอกจากนี้ ไบเดนจะแต่งตั้งคนของตนเองได้ยาก เช่น ตำแหน่งผู้พิพากษาในศาลสูง ขณะเดียวกัน พรรครีพับลิกันยังจะสามารถขัดขวางนโยบายต่างประเทศของเดโมแครต โดยเฉพาะเรื่องการช่วยเหลือยูเครน

 

อย่างไรก็ตาม ไบเดนยังมีเครื่องมืออยู่ นั่นก็คือ ประธานาธิบดีสามารถใช้สิทธิวีโต และยับยั้งกฎหมายอนุรักษ์นิยมต่าง ๆ เช่น การทำแท้ง การเข้าเมือง และภาษีได้ แต่ผลที่ตามมา คือ จะเกิดภาวะทางตันไปจนกว่าจะมีการเลือกตั้งประธานาธิบดีและสภาคองเกรสรอบใหม่

 

---เลือกตั้งกลางเทอมส่งผลต่อการเลือกตั้งประธานาธิบดี 2024 อย่างไร?---

 

ผลการเลือกตั้งกลางเทอมจะเป็นตัวบ่งชี้ว่า ใครจะได้เป็นตัวแทนพรรครีพับลิกันลงชิงศึกประธานาธิบดีในอีกสองปีข้างหน้า

 

หากผู้สมัครที่ทรัมป์หนุนหลัง แพ้การเลือกตั้ง ทรัมป์จะได้รับการสนับสนุนจากพรรคน้อยลง เพราะยังมีแกนนำอีกหลายคนต้องการลงชิงชัยด้วย เช่น ผู้ว่าการรัฐรอน ดีแซนทิสจากฟลอริดา และเกร็ก แอ็บบอตต์ ผู้ว่าการรัฐเท็กซัส เป็นต้น

 

ขณะที่หากพรรคเดโมแครตสามารถรักษาฐานที่มั่นในมิชิแกน วิสคอนซิน และเพนซิลเวเนียไว้ได้ ก็จะสร้างความมั่นใจสำหรับปี 2024 ที่ว่า ไบเดนอาจสามารถชนะการเลือกตั้งสมัยสองได้ 

ตามธรรมเนียมแล้ว หากประธานาธิบดีต้องการลงชิงศึกเลือกตั้งสมัยสอง จะต้องมีการเปิดทางให้ แต่หากผลการเลือกตั้งออกมาล้มเหลว อาจทำให้ไบเดนจำเป็นต้องวางมือ เพื่อเปิดทางในนักการเมืองคนอื่นในเดโมแครตเสนอตัวแทน

—————

แปล-เรียบเรียง: ธันย์ชนก จงยศยิ่ง   

ภาพ: Reuters 

ข้อมูลอ้างอิง:

1, 2