TNN Exclusive : ถังดับเพลิงคาร์บอน ‘ระเบิดได้’ แต่ทำไม “นิยมใช้” ?
“ตามสำนักงาน โรงงาน มักพบเห็นถังดับเพลิงคาร์บอน ซึ่งเป็นถังดับเพลิงที่อัดก๊าซแรงดันสูงมาก แต่ทำไมยังมีการใช้ถังดับเพลิงคาร์บอนอย่างแพร่หลาย ผู้เชี่ยวชาญด้านการตรวจสอบโรงงาน สำนักงาน วิศวกรความปลอดภัยมีคำตอบ”
หากมองถึงโอกาสในการเกิด “ถังดับเพลิงระเบิด” ถังดับเพลิงแต่ละประเภทมีโอกาสเกิดระเบิดได้ทั้งหมด หากการเก็บรักษาไม่เหมาะสม ไม่มีการตรวจสภาพตามระยะเวลา หรือจากปัจจัยอื่นๆ แต่ถังดับเพลิงคาร์บอนไดอ๊อกไซด์(Co2) ซึ่งบรรจุก๊าซที่ถูกอัดให้อยู่ในสภาพของเหลว จะรับแรงดันที่สูงมาก ถังดับเพลิงประเภทนี้ จึงถูกออกแบบให้ถังมีความหนามากกว่าถังดับเพลิงประเภทอื่น แต่ความหนาของถังดับเพลิงคาร์บอน หากเกิดการระเบิดขึ้น เหล็กที่มีความหนาก็ก่อให้เกิดอันตรายได้มากกว่าเช่นกัน
นายสงกรานต์ เม่นทอง วิศวกรความปลอดภัย กรรมการบริษัทเซฟคอน อินสเปคชั่น จำกัด ผู้ตรวจสอบอาคาร วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ และ วิทยากรความปลอดภัย กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน กระทรวงแรงงาน ผู้มีประสบการณ์จัดการด้านความปลอดภัย ในสำนักงาน โรงงานมากกว่า 20 ปี ระบุถึงเหตุผลที่ ‘ถังดับเพลิงคาร์บอน’ นิยมใช้ในสำนักงาน โรงงาน หรือ พบเห็นได้มากว่าถังดับเพลิงประเภทอื่น เนื่องจากคุณสมบัติในการใช้งานที่แตกต่าง ‘ไม่ทิ้งคราบ ไม่นำไฟฟ้า ดับง่าย ใช้ซ้ำได้’
ด้วยคุณสมบัติของถังดับเพลิงคาร์บอน เมื่อฉีดใช้งานสิ่งที่ออกมาเป็นรูปแบบของก๊าซคาร์บอนสีขาวขุ่นเพื่อแทนที่ออกซิเจน ตัดวงจรการเกิดไฟได้รวดเร็วที่สุด คุณสมบัติของคาร์บอนที่ถูกนำมาใช้ในการดับเพลิง จะไม่ทิ้งคราบสกปรกหลังฉีดดก๊าซ ไม่ทำให้วัสดุที่โดนฉีดเกิดความเสียหาย แตกต่างจากการใช้น้ำ ใช้โฟมในการดับไฟ อีกทั้งยังสามารถใช้ซ้ำได้ด้วยการเติมก๊าซคาร์บอน ถึงแม้ถังดับเพลิงคาร์บอนราคาจะสูงกว่าถังดับเพลิงประเภทอื่น แต่ก็สแพงกว่าไม่มาก เมื่อเทียบกับความคุ้มราคาในการใช้ซ้ำได้
“คุณสมบัติหลักๆของถังดับเพลิงคาร์บอน ที่ตามโรงงาน สำนักงานเลือกใช้ เพราะไม่ทิ้งคราบ ไม่ทำให้อุปกรณ์เสียหาย แล้วเติมได้ ใช้ซ้ำได้ ผมเคยตรวจโรงงาน สำนักงานบางที่ วางถังดับเพลิงคาร์บอนไว้ตามมุม ซอกตึก หรือ จุดที่แดดส่องตลอดวัน ก็ต้องเตือนให้ย้ายที่วางที่เก็บเพราะความร้อนทำให้คาร์บอนขยายตัว แต่ประสบการณ์ตรวจความปลอดภัย โรงงาน สำนักงาน ผมก็ยังไม่เคยเห็นว่าถังดับเพลิงคาร์บอนระเบิด จนมาเห็นข่าวล่าสุดที่โรงเรียน” นายสงกรานต์ กล่าว
นายสงกรานต์ ยังระบุเพิ่มเติมด้วย ในช่วงหลังเริ่มมีการรณรงค์ให้เลิกใช้ถังดับเพลิงคาร์บอน เพราะเป็นรูปแบบการปล่อยสารคาร์บอนไดออกไซด์อย่างหนึ่ง ที่ทำให้เกิดภาวะเรือนกระจก ส่งผลกระทบโดยตรงต่อภาวะโลกร้อนด้วย
ผู้เขียนข่าว
เรียบเรียงโดย : กุลชา ตั้งมหาศุกร์ บรรณาธิการข่าวดังสุดสัปดาห์