รัสเซียวีโต้ร่างมติ UN ห้ามแข่งขันอาวุธนิวเคลียร์บนอวกาศ

รัสเซียใช้สิทธิ์วีโต้ หรือสิทธิยับยั้ง ร่างมติคณะมนตรีความมั่นคงสหประชาชาติ หรือ UNSC ที่ร่างโดยสหรัฐฯ เรียกร้องประเทศต่าง ๆ ช่วยกันสกัดการแข่งขันอาวุธนอกโลก 

สหรัฐฯ และญี่ปุ่นเสนอร่างดังกล่าวให้ UNSC ลงมติวานนี้ (24 เมษายน) หลังจากเจรจากันมานานเกือบ 6 สัปดาห์ ชาติสมาชิก UNSC ส่วนใหญ่ คือ 13 ใน 15 ชาติ ลงมติสนับสนุน จีนงดออกเสียง ส่วนรัสเซียใช้สิทธิ์วีโต้ดังกล่าว 

เนื้อหาในร่างมตินี้ เป็นการย้ำยืนยันภาระหน้าที่ของประเทศภาคี ในการปฏิบัติตามสนธิสัญญาที่เรียกว่า “สนธิสัญญาอวกาศนอกโลก” (Outer Space Treaty) ปี 1967 และเรียกร้องประเทศต่าง ๆ ช่วยกันกระทำตามวัตถุประสงค์การใช้อวกาศนอกโลกอย่างสันติ และสกัดการแข่งขันอาวุธบนอวกาศ

สำหรับสนธิสัญญาอวกาศนอกโลกนั้น มีขึ้นตั้งแต่ปี 1967 หรือ 57 ปีก่อน มีสาระสำคัญห้ามประเทศที่ลงนามเป็นภาคีของสนธิสัญญานี้ ซึ่งรวมถึงสหรัฐฯ และรัสเซีย ส่งวัตถุใด ๆ ที่บรรทุกอาวุธนิวเคลียร์ หรืออาวุธอำนาจทำลายล้างสูงใด ๆ ขึ้นสู่วงโคจรรอบโลก

ด้าน วาสสิลี เนเบนเซีย เอกอัครราชทูตรัสเซียประจำยูเอ็น กล่าวหลังการลงมติของ UNSC โดยกล่าวหาสหรัฐฯ พยายามสร้างมลทินให้แก่รัสเซีย และรัสเซียจะเริ่มเจรจากับชาติสมาชิก UNSC ในเร็ว ๆ นี้ หารือร่างมติใหม่ที่รัสเซียจะร่างเอง วัตถุประสงค์เพื่อรักษาสันติภาพบนอวกาศ 

พร้อมกับตั้งคำถามต่อสหรัฐฯ และญี่ปุ่นว่า มีวาระซ่อนเร้นใดแองแฝงในร่างมตินี้หรือไม่ เนื่องจากการห้ามส่งอาวุธอำนาจทำลายล้างสูงขึ้นสู่อวกาศ ได้ระบุไว้อย่างชัดเจนแล้วในสนธิสัญญาอวกาศนอกโลก ตั้งแต่เมื่อปี 1967 หรือ 57 ปีมาแล้ว เหตุใดสหรัฐฯ และญี่ปุ่นจึงต้องมาย้ำเรื่องนี้อีกในร่างมตินี้ในปี 2024 นี้ด้วย

ฝ่ายสหรัฐฯ ตั้งคำถามกลับรัสเซีย สาเหตุที่วีโต้ร่างมตินี้ เป็นเพราะรัสเซียแอบซ่อนอะไรไว้หรือไม่ โดย ลินดา โทมัส-กรีนฟิลด์ เอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำยูเอ็น กล่าวว่า ถ้าหากคุณทำตามกฎ แล้วทำไมจึงไม่สนับสนุนร่างมติที่เพียงแต่ย้ำกฎดังกล่าว นั่นเป็นเพราะรัสเซียได้แอบซ่อนสิ่งใดไว้ ใช่หรือไม่

สหรัฐฯ ได้กล่าวหารัสเซียมาตั้งแต่ปีที่แล้วว่า กำลังพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ทำลายดาวเทียม เพื่อนำไปใช้บนอวกาศ และเจ้าหน้าที่ข่าวกรองสหรัฐฯ 3 คนที่คุ้นเคยกับประเด็นนี้ เชื่อว่า รัสเซียบรรลุขีดความสามารถส่งระเบิดนิวเคลียร์ขึ้นบนอวกาศได้แล้ว และเตือนว่า หากระเบิดนิวเคลียร์บนอวกาศถูกจุดชนวนระเบิดขึ้น รังสีแม่เหล็กไฟฟ้าจะทำให้เครือข่ายดาวเทียมใช้การไม่ได้

แต่รัสเซียปฏิเสธคำกล่าวหาของสหรัฐฯ มาตั้งแต่ต้น และประธานาธิบดี วลาดิเมียร์ ปูติน ของรัสเซีย ยังยืนยันว่า รัสเซียคัดค้านการนำอาวุธนิวเคลียร์ขึ้นสู่อวกาศ

นอกจากนี้ จอห์น เคอร์บี โฆษกที่ปรึกษาความมั่นคงทำเนียบขาวสหรัฐฯ เอง ก็ยืนยันว่า รัสเซียยังไม่ได้ส่งอาวุธนิวเคลียร์ใด ๆ ขึ้นสู่อวกาศแต่อย่างใด

ขณะนี้ประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกถือว่าดาวเทียมต่าง ๆ ที่อยู่ในวงโคจรรอบโลกนั้น เป็นทรัพย์สินสำคัญมาก ที่สามารถช่วยเพิ่มขีดความสามารถทางทหารในโลกได้ 

ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจน คือ การสื่อสารที่ต้องอาศัยดาวเทียมบนอวกาศ และการใช้โดรนอากาศยานไร้คนขับที่เชื่อมต่อกับดาวเทียมบนอวกาศ ในปฏิบัติการทางทหารในยูเครนนั้น ยืนยันว่าขณะนี้ดาวเทียมบนอวกาศทวีบทบาทสำคัญมากเพียงใดในการทำสงครามในยุคสมัยใหม่

—————

ภาพ: Reuters