"โรคเบาหวาน" เกิดจากอะไร? เปิดสาเหตุ อาการ และวิธีการป้องกัน

เบาหวาน หนึ่งในโรคยอดฮิตที่คร่าชีวิตของคนไทยและคนทั่วโลกไปไม่น้อย โดยจากข้อมูลกรมควบคุมโรคประจำปี 2565 เผยว่ามีผู้ป่วยที่เสียชีวิตจากโรคเบาหวานสูงถึง 6.7 ล้านคนต่อปี หรือเสียชีวิต 1 ราย ในทุกๆ 5 วินาทีเลยทีเดียว ซึ่งในวันนี้ เราจะพาทุกคนมาเจาะลึกเกี่ยวกับโรคเบาหวาน ว่ามีสาเหตุ อาการ และวิธีป้องกันอย่างไรบ้าง

เบาหวาน คืออะไร?

โรคเบาหวาน (Diabetes) คือโรคที่เกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin) ทำให้ร่างกายไม่สามารถนำน้ำตาลที่เกิดจากการรับประทานอาหารและถูกย่อยสลายไปใช้ได้ในการเลี้ยงอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้ระดับน้ำตาลในกระแสเลือดสูงกว่าภาวะปกติ 

โรคเบาหวาน เกิดจากอะไร?

สำหรับสาเหตุของโรคเบาหวานเกิดได้จากหลายปัจจัย ดังนี้

1. ทั้งจากความบกพร่องในการหลั่งฮอร์โมน Insulin ของตับอ่อน ที่ไม่สามารถสร้างอินซูลินได้อย่างเพียงพอ 

2. ตับอ่อนเกิดความผิดปกติ ส่งผลต่อการสร้างฮอร์โมนอินซูลิน

3. กรรมพันธุ์

4. มีอายุที่มากขึ้น 

5. การตั้งครรภ์ 

6. จากพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น การเป็นโรคอ้วน มีน้ำหนักเกินมาตรฐาน ดื่มแอลกอฮอล์ สูบบุหรี่ ชอบกินหวาน เป็นต้น

โรคเบาหวาน มีกี่ประเภท

โรคเบาหวาน ถูกแบ่งออกเป็น 2 ชนิดหลัก ดังนี้

ชนิดที่ 1 เบาหวานชนิดพึ่งอินซูลิน

เบาหวานชนิดนี้ เกิดจากการที่ตับอ่อนผลิตอินซูลินได้ไม่เพียงพอต่อความต้องการเพื่อนำไปใช้เผาพลาญน้ำตาล ซึ่งในผู้ป่วยบางรายอาจสร้างไม่ได้เลย โดยกรณีนี้จะพบในเด็กอายุต่ำกว่า 10 ปี อาการที่เกิดขึ้นจึงรุนแรงกว่าปกติ

ชนิดที่ 2 เบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลิน

สำหรับเบาหวานชนิดที่ 2 ตับอ่อนของผู้ป่วยสามารถสร้างอินซูลินได้ แต่ร่างกายกลับไม่ตอบสนองต่ออินซูลิน หรือตอบสนองได้น้อยกว่าปกติ จึงเกิดเป็นภาวะต้านอินซูลินหรือดื้ออินซูลิน ซึ่งประมาณ 90% ของผู้ป่วยเบาหวานทั้งหมด มักเป็นเบาหวานชนิดนี้

อาการเบื้องต้นของโรคเบาหวาน

1. ปัสสาวะบ่อยมากขึ้น โดยเฉพาะในช่วงเวลากลางคืน 

2. หิวบ่อย รับประทานมากขึ้น

3. น้ำหนักตัวลดลง โดยไม่ทราบสาเหตุ

4. เพลีย เหงื่อง่าย อ่อนล้าโดยไม่ทราบสาเหตุ

5. มีแผล แล้วแผลหายช้า

6. มีปัญหาเกี่ยวกับการมองเห็น

7. ชา เจ็บ หรือมีความรู้ผิดปกติ ที่ปลายมื้อหรือเท้า

8. ผิวหนังบริเวณคอ รักแร้ มีสีเข้มขึ้น หรือหน้าท้องแตกลาย

การรักษาโรคเบาหวาน

โรคเบาหวาน ถือเป็นโรคเรื้อรังที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ ต้องใช้ยา (กินและฉีด) ในการรักษาเพื่อคงอาการไปตลอดชีวิต ควบคู่ไปกับการเลือกรับประทานอาหารให้เหมาะสม ทั้งในเรื่องของชนิด และปริมาณที่เหมาะกับสัดส่วนความต้องการของร่างกาย 

การป้องกันโรคเบาหวาน 

สำหรับโรคเบาหวานที่มีสาเหตุมาจากพฤติกรรมการใช้ชีวิต สามารถป้องกันได้ คือ ต้องรู้จักการควบคุมอาหาร ให้เหมาะสมที่ควรได้รับในแต่ละวัน เน้นการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และสารอาหารครบ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่ รักษาน้ำหนักตัวให้เหมาะสมตามมาตฐาน เป็นต้น 

ที่มาข้อมูล : โรงพยาบาลวิภาวดี, โรงพยาบาลบางกอก , โรงพยาบาลพญาไท, โรงพยาบาลเมดพาร์ค

ที่มาภาพ : freepik/wirestock