"แมลงสาบกัด" รู้ได้ไงว่าแพ้? อาการเป็นอย่างไร เปิดวิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้น

เพจเฟซบุ๊ก "ห้องฉุกเฉินต้องรู้" ได้โพสต์ให้ความรู้เกี่ยวกับอาการแพ้ หลังถูกแมลงกัดต่อย โดยระบุว่า "ถูกแมลงสาบกัด ช็อค หมดสติเป็นไปได้เหรอ? แมลงสาบไม่น่าจะมีพิษแต่น่าจะเกิดจากอาการแพ้รุนแรง

อาการแพ้รุนแรง เรียกว่า อะ-นา-ไฟ-แล็ก-ซิส(Anaphylaxis) คนเราแพ้ได้หลายอย่าง เช่น แพ้กุ้ง แพ้ขนแมว แพ้ยา แมลงสาบก็เป็นแมลง หรือแมง ชนิดหนึ่ง ถ้ากัด คนเราก็แพ้ได้ครับ ก็เหมือนแพ้ผึ้งต่อย แต่พบน้อยเพราะนิสัยแมลงสาบไม่ค่อยจะกัดคน

รู้ได้ไงว่าแพ้?

สิ่งสำคัญของอาการแพ้ คือ ผื่นแดงขึ้น ผื่นคันแบบลมพิษ เฉพาะที่ถูกกัด หรือลามทั้งตัวก็ได้ (แพ้แบบไม่มีผื่นก็มีนะครับ แต่วินิจฉัยค่อนข้างยาก) ตื่นมาเพราะแมลงสาบกัด ต่อมามีผื่นทั้งตัว ก็น่าสงสัยว่าแพ้แมลงสาบ

แพ้ธรรมดากับแพ้รุนแรงต่างกันอย่างไร?

-แพ้รุนแรงจะมีผื่น และลุกลามไประบบอวัยวะอื่นๆด้วย เช่น แมลงสาบกัด มีผื่น และ หน้ามืด เป็นลม เพราะอาการแพ้ไปยุ่งกับระบบไหลเวียนเลือดครับ มีความดันตก เลือดไปเลี้ยงสมองไม่พอ เป็นลม หรือจะเรียกว่าช็อคก็ได้ครับ

-แพ้ธรรมดา ก็แค่มีผื่นคันอย่างเดียวแค่นั้น บางคนแพ้รุนแรงไปเกี่ยวกับระบบหายใจ เกิดหลอดลมตีบ หายใจไม่ออก แน่นหน้าอก เสียชีวิตฉับพลันก็มีครับ

ปฐมพยาบาลอย่างไร? 

ถ้าแพ้รุนแรงต้องรีบพามาโรงพยาบาล หรือโทรเรียกรถพยาบาลโดยด่วน

1. ถ้าหมดสติไปแล้วให้เปิดทางเดินหายใจ เชยคางขึ้น ให้นอนราบ ยกขาสูง หาหมอนมาหนุนที่ขา เพื่อให้เลือดไหลไปเลี้ยงสมอง มากกว่าไปเลี้ยงขา เพิ่มความดันได้บ้าง

2. ถ้านิ่ง หมดสติ ไม่ไหวติง คลำชีพจรไม่ได้แล้ว หายใจเฮือก ไร้สติ ต้องรีบปั๊มหัวใจครับ

3. คนไข้บางคนมียาแก้แพ้ฉุกเฉินแบบปากกาติดตัวครับ ถ้าแพ้รุนแรงเกือบตายบ่อยๆ  คุณหมออาจให้พกยาฉีดแก้แพ้รุนแรง ชื่อ อะดรีนาลิน  พกติดตัวไว้  ฉีดปักที่ต้นขาก่อนพามาโรงพยาบาล

เพื่อกู้ชีวิตตัวเองครับ ยานี้สั่งจ่ายโดยแพทย์เท่านั้น

สรุปว่า ไม่แปลกอะไรถ้าโดนแมลงสาบกัดแล้วแพ้รุนแรง สำคัญที่ต้องปฐมพยาบาลอย่างถูกวิธี และไม่รีรอที่จะพามาโรงพยาบาลโดยด่วน #ห้องฉุกเฉินต้องรู้

ที่มา ห้องฉุกเฉินต้องรู้

ภาพจาก AFP