คุณเคยรู้สึกไหมว่าทุกวันของคุณเหมือนถูกตั้งโปรแกรมไว้?
ตื่นเช้า ทำงาน กินข้าว เล่นโทรศัพท์ นอน แล้ววันต่อไปก็วนลูปแบบเดิมโดยที่แทบไม่ต้องคิดอะไร ถ้าคุณกำลังใช้ชีวิตแบบนี้ อาจเป็นไปได้ว่าคุณกำลังอยู่ใน “โหมด Autopilot” ซึ่งเป็นภาวะที่เราทำสิ่งต่างๆไปตามนิสัยหรือความเคยชินโดยไม่ทันได้ตระหนักรู้ตัวเอง
Autopilot คืออะไร?
Autopilot หรือ “โหมดอัตโนมัติ” คือภาวะที่เราทำสิ่งต่างๆโดยอาศัยความเคยชิน เช่น ขับรถไปทำงานโดยไม่ต้องคิด เดินเข้าคาเฟ่เดิมสั่งเมนูเดิม โดยไม่ได้รู้สึกถึงสิ่งรอบตัวอย่างแท้จริง นักประสาทวิทยาพบว่า 40-50% ของพฤติกรรมประจำวันของเราเป็นผลจากAutopilot นั่นหมายความว่าครึ่งหนึ่งของเวลาที่เราตื่นอยู่เราไม่ได้ใช้การตัดสินใจอย่างมีสติเลย
แม้ว่าการใช้ Autopilot จะช่วยให้สมองประหยัดพลังงานและลดภาระการตัดสินใจ แต่การปล่อยให้ชีวิตดำเนินไปแบบนี้เป็นเวลานานอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพจิต ความคิดสร้างสรรค์ และความรู้สึกเติมเต็มในชีวิต มาดูกันว่ามันเกิดขึ้นได้อย่างไรและเราจะออกจาก Autopilot ได้อย่างไร
สรุปข่าว
*สัญญาณที่บอกว่าคุณกำลังอยู่ในโหมด Autopilot*
- ทำอะไรซ้ำๆโดยไม่ต้องคิด
- จำไม่ได้ว่าเมื่อกี้ทำอะไรไป เช่น ลืมล็อครถ ลืมว่ากินอะไรไปบ้าง
- รู้สึกว่าชีวิตมันเดิมๆ ไม่มีอะไรใหม่
- ทำทุกอย่างเหมือนเดิมแม้ว่าจะไม่ได้รู้สึกมีความสุขกับมัน
- ขาดแรงจูงใจและเป้าหมายที่ชัดเจน
**อันตรายของการใช้ชีวิตแบบ Autopilot**
ทำให้เกิดภาวะหมดไฟ และ เสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้า คนที่รู้สึกว่าชีวิตไม่มีอะไรใหม่ มีแนวโน้มที่จะพัฒนาเป็นภาวะซึมเศร้า และคนที่ใช้ชีวิตแบบ Autopilot มีโอกา้้กิดอาการวิตกกังวลและภาวะซึมเศร้าสูงขึ้นถึง 37%
**วิธีออกจากโหมดAutopilot**
- ฝึกสติในชีวิตประจำวัน ให้เวลากับตัวเองในการรู้ตัวกับสิ่งที่ทำ เช่น กินข้าวให้รู้รส เคี้ยวให้ช้า ใช้เวลากับธรรมชาติ ฝึกอยู่กับปัจจุบัน งานวิจัยพบว่าการฝึกสติ 10 นาทีต่อวันสามารถช่วยลดภาวะซึมเศร้าและเพิ่มความพึงพอใจในชีวิตได้
- เปลี่ยนกิจวัตรประจำวัน: ลองเปลี่ยนเส้นทางไปทำงาน ลองสั่งเมนูที่ไม่เคยลอง การทำสิ่งใหม่ๆ จะช่วยกระตุ้นสมองและลด Autopilot Mode ได้
- ตั้งคำถามกับตัวเอง : ถามตัวเองว่า “ตอนนี้ฉันทำสิ่งนี้ไปเพื่ออะไร?” “มันทำให้ฉันมีความสุขไหม?” การตั้งคำถามจะช่วยให้เราตระหนักถึงสิ่งที่ทำมากขึ้น นักจิตวิทยาพบว่าคนที่ทบทวนชีวิตตัวเองเป็นประจำจะมีระดับความพึงพอใจในชีวิตสูงกว่าคนที่ใช้ชีวิตไปตามสัญชาตญาณถึง 42%