คนชอบของดิบต้องดู! เสี่ยง "โรคพยาธิใบไม้ในตับ-มะเร็งท่อน้ำดี" อันตรายมาก

รู้หรือไม่ ว่าการกินอาหารดิบ หรือของกึ่งสุกกึ่งดิบ โดยเฉพาะเหล่าปลาน้ำจืด อย่าง ลาบปลา ก้อยปลา ยำปลา ส้มตำปลา กุ้งจ่อม ปลาจ่อม หรือแม้กระทั่งปลาร้าที่ยังไม่ผ่านกระบวนการโดนความร้อนให้สุกก่อน สามารถทำให้มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดโรคพยาธิใบไม้ในตับ และมะเร็งท่อน้ำดีได้ ซึ่งจะมีสาเหตุและที่มาที่ไปอย่างไรนั้น เราจะพาทุกคนไปดูพร้อมๆ กันในบทความนี้

คนชอบของดิบต้องดู! เสี่ยง "โรคพยาธิใบไม้ในตับ-มะเร็งท่อน้ำดี"

พยาธิใบไม้ในตับ (Opisthorchis viverrini) เป็นพยาธิตัวแบนชนิดหนึ่ง มีรูปร่างคล้ายใบไม้ มักพบอยู่ในผู้ที่กินปลาน้ำจืดแบบดิบๆ โดยไข่ของพยาธิจะปนเปื้อนอยู่ในน้ำ และเมื่อคนกินปลาที่มีไข่พยาธิเข้าไป ไข่พยาธิจะฟักตัวเป็นตัวอ่อนในลำไส้ และเดินทางไปเจริญเติบโตเป็นตัวเต็มวัยในท่อน้ำดี

อาการของโรคพยาธิใบไม้ในตับ 

ในระยะแรกอาจไม่มีอาการ หรือมีอาการเพียงเล็กน้อย เช่น เบื่ออาหาร ท้องอืด ท้องเฟ้อ คันตามตัว แต่หากไม่ได้รับการรักษา พยาธิใบไม้ในตับจะอาศัยอยู่ในท่อน้ำดีเป็นเวลานาน ส่งผลให้เกิดอาการแทรกซ้อนรุนแรง เช่น

• ท่อน้ำดีอักเสบ

• ท่อน้ำดีอุดตัน

• ถุงน้ำดีอักเสบ

• ตับแข็ง

จนในที่สุด สามารถกลายมาเป็นมะเร็งท่อน้ำดีได้ โดยมะเร็งท่อน้ำดี เป็นมะเร็งที่พบได้ไม่บ่อย แต่มีอัตราการเสียชีวิตสูง สาเหตุหลักของมะเร็งท่อน้ำดีในประเทศไทย ก็มาจากการติดเชื้อพยาธิใบไม้ในตับ ซึ่งเป็นผลมาจากการรับประทานของสด หรือกึ่งสุกกึ่งดิบจำพวกประเภทปลาน้ำจืดนั่นเอง

วิธีป้องกันโรคพยาธิใบไม้ในตับ และมะเร็งท่อน้ำดี

สำหรับการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ในตับ และมะเร็งท่อน้ำดี สามารถทำได้ ดังนี้

1. หลีกเลี่ยงการกินอาหารดิบ หรือของกึ่งสุกกึ่งดิบ โดยเฉพาะปลาน้ำจืด

2. ปรุงอาหารให้สุกด้วยความร้อนอย่างทั่วถึง

3. ล้างมือให้สะอาดก่อนและหลังปรุงอาหาร

4. ล้างผักผลไม้ให้สะอาดก่อนรับประทาน

5. เลือกซื้อเนื้อสัตว์จากแหล่งที่เชื่อถือได้

6. เก็บรักษาอาหารอย่างถูกวิธี

หากสงสัยว่าตนเองติดเชื้อพยาธิใบไม้ในตับ ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างถูกต้องต่อไป และเพื่อสุขภาพที่ดีของตัวคุณเอง ควรหลีกเลี่ยงการกินอาหารดิบ และปรุงอาหารให้สุกด้วยความร้อนอย่างทั่วถึง

ที่มาข้อมูล : กรมควบคุมโรค, โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล

ที่มาภาพ : freepik/timolina