หมอกควันข้ามแดนวิกฤต คนไทยเสี่ยงตายทุกคน

แม้อาเซียนจะมีแผนป้องกันหมอกควันข้ามแดน โดยกำหนดเป้าหมาย “อาเซียนปลอดหมอกควันภายในปี 2563” (Transboundary Haze-Free ASEAN by 2020) แต่ข้อตกลงนี้ไม่มีผลผูกพันทางกฎหมาย และประเทศสมาชิกยังคงเน้นหลักการไม่แทรกแซงกิจการภายในของกันและกัน ส่งผลให้มาตรการควบคุมการเผาล้มเหลว แม้ไทยจะแจ้งเตือนผ่านเลขาธิการอาเซียนเกี่ยวกับจุดความร้อนในประเทศเพื่อนบ้าน แต่หากประเทศเหล่านั้นไม่ดำเนินการ ไทยก็ไม่สามารถเข้าไปแทรกแซงได้

เมื่อวันที่ 26 มีนาคม 2568 GISDA รายงานว่าพบจุดความร้อนจำนวนมากในประเทศเพื่อนบ้าน โดยพม่ามีมากที่สุดถึง 2,932 จุด รองลงมาคือ ลาว 1,987 จุด, เวียดนาม 610 จุด, กัมพูชา 520 จุด, และมาเลเซีย 148 จุด ส่วนไทยพบ 799 จุด โดยจังหวัดที่มีจุดความร้อนมากที่สุดคือ แม่ฮ่องสอน (205 จุด)

การเจรจากับประเทศเพื่อนบ้านเพื่อแก้ปัญหาหมอกควันข้ามแดนล้มเหลว ขณะที่ไทยเองก็ยังมีจุดความร้อนจำนวนมาก ส่งผลให้หลายจังหวัดในภาคเหนือและอีสานมีคุณภาพอากาศในระดับ “สีแดง” ซึ่งเป็นอันตรายต่อสุขภาพอย่างรุนแรง ประชาชนในพื้นที่ต้องเผชิญกับความเสี่ยงจากฝุ่นพิษ PM2.5 ซึ่งอาจนำไปสู่โรคทางเดินหายใจ โรคหัวใจ และมะเร็งปอด

ปัญหาหมอกควันข้ามแดนไม่ใช่เพียงปัญหาสิ่งแวดล้อม แต่เป็นภัยคุกคามต่อชีวิตของประชาชนอย่างแท้จริง จำเป็นต้องมีมาตรการที่เข้มงวดและความร่วมมือที่มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นระหว่างประเทศ เพื่อหยุดยั้งวิกฤตนี้อย่างถาวร