“เต่าปูลู” (Platysternon megacephalum) เป็นเต่าน้ำจืดที่มีลักษณะโดดเด่นและหาได้ยากในธรรมชาติ ด้วยหัวขนาดใหญ่ที่ไม่สามารถหดเข้าไปในกระดองได้ ปากโค้งงุ้มเป็นตะขอที่แข็งแรง ช่วยในการจับเหยื่อและยึดเกาะโขดหิน เท้าของมันมีเล็บแหลมคม โดยขาหน้ามีห้านิ้ว ขาหลังมีสี่นิ้ว และปกคลุมด้วยเกล็ดหนามทั่วฝ่ามือและฝ่าเท้า เต่าปูลูยังมีหางที่ยาวเกือบเท่าลำตัว ดูคล้ายแส้ซึ่งเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ในประเทศไทย เต่าชนิดนี้พบได้เฉพาะในป่าอนุรักษ์บางแห่งเท่านั้น และถือเป็นสัตว์ป่าหายากที่ควรค่าแก่การปกป้อง
เต่าปูลูเป็นนักปีนป่ายที่ยอดเยี่ยม มันสามารถปีนขึ้นโขดหินและต้นไม้ได้อย่างคล่องแคล่ว ทำให้ชื่นชอบอาศัยอยู่ตามลำธารบนภูเขาสูง น้ำตก และพื้นที่ป่าต้นน้ำที่มีความอุดมสมบูรณ์ มันเป็นสัตว์ที่ออกหากินในเวลากลางคืน ส่วนเวลากลางวันมักพักผ่อนในซอกหินหรือโพรงไม้ใต้น้ำ นอกจากนี้ ในช่วงฤดูหนาว เต่าปูลูจะจำศีลโดยซ่อนตัวอยู่ตามซอกหินหรือใต้ขอนไม้เพื่อหลีกเลี่ยงอากาศหนาวจัด ช่วงเวลาสำคัญของวงจรชีวิตคือฤดูวางไข่ในปลายเดือนเมษายนของทุกปี ซึ่งตัวเมียจะวางไข่ในพื้นที่ปลอดภัยตามธรรมชาติ
สรุปข่าว
ปัจจุบัน เต่าปูลูเป็นสัตว์ที่มีความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ โดยถูกจัดอยู่ในสถานะ ใกล้สูญพันธุ์ (Endangered: EN) ตามการประเมินของ IUCN ปี 2011 และอยู่ในบัญชีที่ 2 ของอนุสัญญา CITES ซึ่งหมายความว่าการค้าขายต้องมีการควบคุมอย่างเข้มงวด นอกจากนี้ ในประเทศไทย เต่าปูลูได้รับการคุ้มครองตาม พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562 ซึ่งห้ามล่า ครอบครอง หรือค้าขายเต่าปูลูโดยไม่ได้รับอนุญาต ฝ่าฝืนมีโทษทั้งจำและปรับ
หนึ่งในภัยคุกคามที่สำคัญของเต่าปูลูคือ “ไฟป่า” เนื่องจากเต่าชนิดนี้ไม่สามารถหดหัวและขาเข้าไปในกระดองเพื่อป้องกันตัวเองได้เหมือนเต่าทั่วไป อีกทั้งมันเคลื่อนที่ได้ช้า ทำให้เมื่อเกิดไฟป่าขึ้น เต่าปูลูมักจะไม่สามารถหนีไปได้ทัน ส่งผลให้พวกมันตายเป็นจำนวนมาก ด้วยเหตุนี้ เต่าปูลูจึงถูกนำมาใช้เป็น สัญลักษณ์ของการป้องกันไฟป่า เพื่อสร้างความตระหนักถึงผลกระทบที่ร้ายแรงของไฟป่าต่อสัตว์ป่าและระบบนิเวศ
นอกจากจะเป็นสัตว์ที่มีลักษณะเฉพาะและเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์แล้ว เต่าปูลูยังถือเป็น ดัชนีชี้วัดความอุดมสมบูรณ์ของป่าไม้ หากพบเต่าปูลูในพื้นที่ใด นั่นหมายความว่าพื้นที่นั้นยังมีระบบนิเวศที่ดีและสมบูรณ์ เนื่องจากเต่าปูลูต้องการแหล่งน้ำที่สะอาดและสภาพแวดล้อมที่เป็นธรรมชาติปราศจากมลพิษ
การปกป้องเต่าปูลูจึงเป็นมากกว่าการอนุรักษ์สัตว์หายาก แต่เป็นการรักษาสมดุลของธรรมชาติและป่าต้นน้ำที่เป็นแหล่งกำเนิดของทรัพยากรสำคัญของโลก หากเราช่วยกันลดการบุกรุกพื้นที่ป่า ป้องกันไฟป่า และส่งเสริมการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ก็เท่ากับว่าเรากำลังช่วยรักษาบ้านของเต่าปูลูและสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ ที่อาศัยอยู่ในป่าไปพร้อมกัน
ที่มาข้อมูล : ฐานข้อมูลสัตว์ป่าเมืองไทย กลุ่มงานวิจัยสัตว์ป่า , อุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย จ.แพร่
ที่มารูปภาพ : กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
Sane Srisukhot
(Sane Srisukhot)