โปลิโอ โรคร้ายที่หวนคืนสู่ กาซา.. อีกครั้ง

Editor’s Pick

โปลิโอ

โรคร้ายที่หวนคืนสู่

กาซา.. อีกครั้ง

 

ท่ามกลางความกังวลอย่างยิ่ง ในสภาวะของสงครามอย่างเต็มรูปแบบในฉนวนกาซา การถูกโจมตีอย่างหนักทั่วทุกพื้นที่ เส้นทางที่ถูกตัดขาด ที่อยู่ต้องเหลือเพียงเตนท์พักพิง อาหารและน้ำดื่มที่ขาดแคลนอย่างรุนแรง ซ้ำเติมด้วยโรคระบาด ที่นับวันจะรุนแรงมากขึ้น ในภาวะที่หน่วยงานด้านการแพทย์ก็ให้บริการได้เพียงน้อยนิด

 

โรคท้องร่วง ท้องเสีย ที่เกิดจากเชื้อโรคต่าง ๆ เกิดขึ้นรายวัน.. แต่ล่าสุด กลับถูกซ้ำเติมด้วยโรคร้ายที่ไม่มีวันรักษาให้หายได้อย่าง “โปลิโอ”

 

เจ้าหน้าที่พบว่ามีเชื้อไวรัสโปลิโอ อยู่ในน้ำเสียในหลายพื้นที่ทั่วทั้งกาซา ทำให้หลายสัปดาห์ที่ผ่านมา หน่วยงานของสหประชาชาติ เร่งเดินหน้าหาทางจัดส่งวัคซีนเข้าไปให้กับประชาชน โดยเฉพาะเด็ก ๆ ที่เป็นกลุ่มเสี่ยงในคุกเปิดที่ใหญ่สุดของโลกแห่งนี้โดยเร็ว

 

เด็กทารกป่วยโปลิโอ รายแรกใน 25 ปี

แต่มันเร็วไม่พอ เพราะล่าสุด ตรวจพบว่ามี “เด็กทารกวัย 10 เดือน” ที่ติดเชื้อโปลิโอ รายแรกในรอบ 25 ปี ในฉนวนกาซาเป็นทีเรียบร้อยแล้ว เป็นเด็กทารกที่พบอาการอัมพาตบางส่วน จากไวรัสโปลิโอ  และนั่นทำให้ผู้เชี่ยวชาญกังวลว่า เชื้อไวรัสโปลิโอ จะแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว ท่ามกลางสุขอนามัยที่เลวร้าย และความแออัดในค่ายพักพิงหลายพื้นที่ของกาซา ที่จะเป็นปัจจัยของการระบาดชั้นยอด

 

การหยุดยิงที่ไม่เกิดขึ้น ก็ทำให้การจัดส่งวัคซีนเป็นไปได้ยากลำบาก

 

 “สิ่งหนึ่งที่แทบจะเป็นไปไม่ได้เลย ในโครงการวัคซีนโปลิโอขนานใหญ่ ในพื้นที่ที่ยังคงมีแต่การสู้รบในกาซา” โจนาธาน คริกซ์ โฆษกกองทุนเพื่อเด็กแห่งสหประชาชาติ หรือ UNICEF กล่าว

 

องค์การอนามัยโลก และ UNICEF ได้เดินหน้าจัดส่งวัคซีนโปลิโอ ให้เด็ก ๆ อายุต่ำกว่า 10 ปี ในฉนวนกาซามากถึงกว่า 1.2 ล้านโดส และคาดว่าจะเพิ่มขึ้นอีก แต่ก็ยังติดอุปสรรคขัดขวาง

 

หยุดยิงไม่เกิด ส่งวัคซีนไม่ได้

เพราะการเจรจาเพื่อหยุดยิงอย่างน้อย 7 วัน เพื่อเปิดทางโครงการหยอดวัคซีน ก็ยังไม่ได้ข้อสรุป แม้ฮามาสพร้อมที่จะหยุดยิงเพื่อโครงการหยอดวัคซีน แต่ อิสราเอลเองก็ยังไม่ได้เปิดทางเต็มร้อย เพื่อให้โครงการหยอดวัคซีนโปลิโอ 25,000 ขวด ที่น่าจะเพียงพอสำหรับ 1 ล้านโดส เกิดขึ้นทั่วกาซาได้ อีกทั้งผู้บัญชาการทหารอิสราเอลกลับยังไม่ตกลงที่จะหยุดยิง และหยุดโจมตีตามรายทาง เพื่อเปิดทางให้วัคซีนเข้าถึงพลเมืองในกาซาได้อย่างทั่วถึงและปลอดภัย  

 

เดือนสิงหาคม กองทัพอิสราเอลได้สั่งอพยพประชาชนมากถึง 16 ครั้ง และนั่นทำให้ 12% ของประชากรในกาซา ต้องอพยพแทบจะรายวัน และคำสั่งอพยพเหล่านี้เอง ที่ทำให้หน่วยงาน UN จำเป็นต้องหยุดความเคลื่อนไหวในกาซา เพราะหน่วยงานท้องถิ่นก็จำเป็นต้องอพยพ ทั้งที่พวกเขาเปรียบเหมือนส่วนหลักในปฏิบัติการช่วยเหลือ

  

จัดส่งวัคซีนโปลิโอเป็นไปอย่างยากลำบาก

วัคซีนโปลิโอ จำเป็นต้องถูกเก็บเอาไว้ที่อุณหภูมิ 2-8 องศาเซลเซียส เพราะไม่เช่นนั้นวัคซีนอาจเสียหาย จึงจำเป็นต้องมีอุปกรณ์เสริม ทั้งกล่องน้ำแข็ง ตู้เย็น และเครื่องปั่นไฟ ต่าง ๆ อย่างเพียงพอ กรณีที่ไฟฟ้าอาจขาดแคลน หรือถูกตัดไฟ ดังนั้น เรื่องการเคลื่อนย้ายวัคซีนจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง

และการจะยับยั้งโรคระบาดนี้ได้ หน่วยงานช่วยเหลือจะต้องหยอดวัคซีนให้ได้ 90% ของเด็กอายุ 640,000 คน ที่อายุต่ำกว่า 10 ปี 

โรคโปลิโอ

เกิดจากเชื้อไวรัสโปลิโอ มีทั้งหมด 3 สายพันธุ์ เป็นไวรัสในกลุ่ม Enterovirus ที่เป็นตระกูลเดียวกับไวรัสที่ก่อโรค มือ เท้าปาก  ติดเชื้อด้วยการรับเข้าไปทางปาก ผ่านอาหาร หรือน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อ

อาการของโรค เบื้องต้น จะมีไข้ ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน แต่ไวรัสอาจเข้าสู่กระแสเลือด เซลล์ประสาท ไขสันหลังและก้านสมอง ทำลายระบบประสาทส่วนกลาง และเซลล์ประสานสั่งการ ทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรง และเป็นอัมพาต

ไม่มีการรักษาโรคโปลิโอได้ มีเพียงวัคซีนเท่านั้น ที่ป้องกันได้

เรียบเรียงโดย ภัทร จินตนะกุล