เปิดประวัติรมว.ตปท.อิหร่าน ‘อามีร์ อับดอลลาเฮียน’ ผู้ล่วงลับ

ฮอสเซนอามีร์-อับดอลลาเฮียน เป็นนักการเมืองสายอนุรักษ์นิยม ผู้ที่ให้การสนับสนุนกองกำลังพิทักษ์ปฏิวัติอิสลาม หรือ IRGC อย่างเข้มแข็ง

เขาได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเบอร์สูงสุดของนักการทูต ในคณะทำงานของประธานาธิบดีอิบราฮิม ไรซี โดยมีแนวทาง "ไม่ฝักใฝ่ตะวันตก" และหันมามุ่งเน้นเรื่องในตะวันออกกลาง 

อามีร์-อับดอลลาเฮียน เกิดเมื่อปี 1964 ในเมืองดัมกัน และไม่ได้ร่วมในสงครามอิรัก-อิหร่านในช่วงปี 1980-1988  แต่เข้าศึกษาในมหาวิทยาลัยและสำเร็จการศึกษาระดับชั้นปริญญาเอก ในสาขาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ และเข้าสู่กระทรวงการต่างประเทศได้อย่างรวดเร็ว โดยตำแหน่งแรกคือนักการทูตในสถานทูตในอิรัก ในช่วงปลายทศวรรษที่ 1990 

สื่อทางการอิหร่าน ยกย่องว่า เขาเป็นผู้สนับสนุน “แกนแห่งการต่อต้าน” สำหรับต่อกรกับอริอย่างอิสราเอล และโลกตะวันตก

การขึ้นดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีต่างประเทศของ อามีร์-อับดอลลาเฮียน ในฐานะนักการทูตชั้นนำของอิหร่าน ทำให้กิจกรรมด้านการทูตมีความเข้มแข็งมากขึ้น เพื่อหวังจะยุติการโดดเดี่ยวของอิหร่าน และชดเชยผลกระทบจากการคว่ำบาตรของสหรัฐฯ 

เขาได้แสวงหาความสัมพันธ์กับสาธารณรัฐอิสลามในโลกอาหรับ รวมถึง “ซาอุดีอาระเบีย” มุสลิมซุนนี ที่ระหองระแหงกันมาอย่างยาวนาน

การสถาปนาความสัมพันธ์กับซาอุดีอาระเบีย โดยมีจีนเป็นตัวกลาง มีขึ้นในเดือนมีนาคม 2023 และกลับมาเปิดสถานทูตกันอีกครั้ง

อามีร์-อับดอลลาเฮียน ขึ้นดำรงตำแหน่งภายใต้ปธน.ไรซี เมื่อปี 2021 และสนับสนุนจุดยืนของรัฐบาลในทุกมิติ รวมถึงการปราบการประท้วงทั่วประเทศในปี 2022 หลังเหตุการณ์เสียชีวิตของ มาห์ชา อามินี หญิงที่ถูกจับจากการไม่สวมฮิญาบ  ตามมาด้วยการปราบผู้ประท้วงอย่างหนัก จนทำให้ประชาชนเสียชีวิตกว่า 500 คน และถูกจับกว่า 22,000 คน 

นอกจากนี้ อามีร์-อับดอลลาเฮียน ยังมีความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดเป็นพิเศษกับนายพล “กอเซ็ม สุไลมานี” ผู้บัญชาการหน่วยปฏิบัติการต่างประเทศที่ถูกสหรัฐฯ สังหารในกรุงแบกแดดเมื่อปี 2020 จนเคยได้รับฉายาว่า “การทูตแบบสุไลมานี” เพราะเขาเคยให้สัมภาษณ์ว่า “นายพลสุไลมานี เป็นนักการทูตที่เขาฝึกทักษะการเจรจาด้วย”

ส่วนความตึงเครียดในตะวันออกกลางเมื่อเดือนที่แล้วระหว่างอิหร่านและอิสราเอล นั้น อามีร์-อับดอลลาเฮียน ได้ปกป้องการโจมตีโดยตรงครั้งแรกของอิหร่านต่ออิสราเอล โดยเขากล่าวว่า การโจมตีดังกล่าว “อยู่ในกรอบของความชอบธรรม และกฎหมายระหว่างประเทศ” 

นอกจากนี้ เขายังมองว่า การที่อิสราเอลโจมตีเมืองอิสฟาฮาน ที่ตั้งของฐานนิวเคลียร์อิหร่าน ที่ไม่สร้างความเสียหายใด ๆ ว่า “เป็นเพียงการเล่นของเด็ก” เท่านั้น 

_____

ภาพ: Reuters