"เสรีมนังคศิลา" พรรคการเมืองแรกของไทยที่ถูกตัดสิน "ยุบพรรค"

หากย้อนไปในประวัติศาสตร์การเมืองไทย จะพบว่าการยุบพรรคการเมืองแรกของไทยนั้น ไม่สมเหตุสมผลกว่าหลายต่อหลายเท่า ซึ่งพรรคดังกล่าวมีชื่อว่า “เสรีมนังคศิลา”

นับเป็นความน่าสนใจของการเมืองไทยร่วมสมัย สำหรับการตัดสิน “ยุบพรรคก้าวไกล” ของตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ ตัดสิทธิ์กรรมการบริหารพรรคจำนวน 10 ปี นับเป็นครั้งที่สองต่อจากการตัดสิน “ยุบพรรคอนาคตใหม่” ที่ทำให้เกิดความแคลงใจของผู้รักในประชาธิปไตยทั้งหลายว่าสิ่งที่ทำนั้น “สมเหตุสมผล” หรือไม่

แต่หากย้อนไปในประวัติศาสตร์ จะพบว่าการยุบพรรคการเมืองแรกของไทยนั้น ไม่สมเหตุสมผลกว่าหลายต่อหลายเท่า ซึ่งพรรคดังกล่าวมีชื่อว่า “เสรีมนังคศิลา”

ที่จริง พรรคการเมืองในประเทศไทยมีมาตั้งแต่หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง (พ.ศ. 2475) แต่เป็นเพียงรวมตัวกันเฉย ๆ (ซึ่งจะมี พรรคก้าวหน้า พรรคสหชีพ พรรคแนวรัฐธรรมนูญ พรรคประชาธิปัตย์ พรรคประชาชน พรรคธรรมาธิปัตย์ พรรคชาติสังคมประชาธิปไตย และพรรคกสิกรรมกร) ภายหลังมี พ.ร.บ. พรรคการเมือง พ.ศ. 2498 จึงจะนับว่าเป็นพรรคการเมืองอย่างเป็นทางการ

ซึ่งพรรคแรกที่จดทะเบียน เมื่อวันที่ 29 กันยายน พ.ศ. 2498 นั่นคือ “พรรคเสรีมนังคศิลา” มีจอมพล ป. เป็นหัวหน้าพรรค พลตำรวจเอก เผ่า ศรียานนท์ เป็นเลขาธิการพรรค พลเอก สฤษดิ์ ธนะรัชต์ เป็นรองหัวหน้าพรรค และยังมี จอมพล ผิน ชุณหะวัณ และ จอมพลอากาศ ฟื้น รณนภากาศ ฤทธาคนี เป็นกรรมการพรรค ชื่อพรรคมาจากชื่อบ้าน “มนังคศิลา” ตั้งอยู่บนถนนหลานหลวง เขตดุสิต อันเป็นสถานที่ที่จอมพล ป. ใช้ในการประชุม

พรรคเสรีมนังคศิลาลงสมัครเลือกตั้งทั่วไปใน พ.ศ. 2500 และชนะอย่างท่วมท้น แต่ก็ได้สร้างวีรกรรมโกงการเลือกตั้ง ทั้งการยัดไส้บัตรเลือกตั้ง ดับไฟในคูหา หีบบัตรเลือกตั้งหาย และการเพิ่มผู้มีสิทธิเลือกตั้งในเขตแบบไม่มีปี่มีขลุ่ย ตรงนี้ ประชาชนไม่พอใจจอมพลแปลกอย่างมาก และเป็นเหตุให้การเมืองตอนนั้นเกิดความวุ่นวาย จนนำไปสู่ “การรัฐประหาร” ในวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2501 นำโดย จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์

ไม่นานหลังจากนั้น “คณะรัฐประหาร” ออกประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่ 8 ลงวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2501 ประกาศยกเลิก พ.ร.บ. พรรคการเมือง พ.ศ. 2498 มีผลให้พรรคการเมืองที่จัดตั้งตาม พ.ร.บ. ดังกล่าวสิ้นสุดลงไปด้วย โดยมีใจความว่า

“ด้วยคณะปฏิวัติเห็นว่า สถานการณ์ของประเทศในเวลานี้ไม่สมควรที่จะให้มีพรรคการเมือง ฉะนั้น จึงให้ยกเลิกพระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2498 บรรดาพรรคการเมืองที่ได้จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติดังกล่าวแล้ว ให้เป็นอันสิ้นสุดลง และจะตั้งขึ้นใหม่มิได้ ทั้งนี้ ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป”

หากอนุมานจากการที่พรรคเสรีมนังคศิลาเป็นพรรคการเมืองพรรคแรก ตาม พ.ร.บ. พรรคการเมืองของไทยแล้ว ก็อาจกล่าวได้ว่า “พรรคเสรีมนังคศิลา” เป็นพรรคการเมืองพรรคแรกในประวัติศาสตร์การเมืองไทยที่ถูกยุบพรรค ทั้งยังเป็นการถูกยุบพรรคด้วยคณะรัฐประหาร ไม่ได้ผ่านกระบวนการตุลาการแต่อย่างใด และเป็นการปิดฉากพรรคการเมืองของจอมพลแปลก ที่มีอายุเพียง 3 ปี 21 วัน

Chronicles by วิศรุต หล่าสกุล [Hayden Whiz]

แหล่งอ้างอิง

————————

#TNNOnline #ยุบพรรคก้าวไกล #ศาลรัฐธรรมนูญ #จอมพลป

————————

ติดตามคอนเทนต์ดี ๆ จาก TNN

ได้ที่ช่อง YouTube: TNN Originals

ทางนี้ https://bit.ly/TNNOriginals

ข่าวฮิตติดแท็ก