กรมควบคุมโรค เตือนระวังป่วย วัณโรคดื้อยาหลายขนาน ชนิดรุนแรงมาก

วันนี้ (28 ก.พ.64) จากการเฝ้าระวังของกรมควบคุมโรค สถานการณ์ของวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (XDR-TB) ในปี 2564  พบผู้ป่วย XDR-TB  3 ราย ในจังหวัดกาญจนบุรี ปทุมธานี และปราจีนบุรี  วัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (XDR-TB) เป็นโรคติดต่ออันตรายลำดับที่ 13 ตาม พรบ.โรคติดต่อ 2558

สาเหตุที่ทำให้เกิดเชื้อวัณโรคดื้อยา 2 ประการคือ

1) ติดเชื้อวัณโรคดื้อยา เมื่อป่วยจึงป่วยเป็นวัณโรคดื้อยาทั้งที่ไม่เคยรับการรักษามาก่อน

2) ได้รับการรักษาวัณโรคที่ไม่สม่ำเสมอ ไม่ครบถ้วน หรือด้อยคุณภาพ ทำให้เกิดการคัดเลือกสายพันธุ์เชื้อดื้อยา กลุ่มเสี่ยงที่จะเป็น XDR-TB ได้แก่ ผู้ป่วย  วัณโรคที่สัมผัสผู้ป่วย XDR-TB หรือ ผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนาน (MDR-TB) ที่ปฏิเสธการรักษา ไม่ยินยอมให้มีผู้กำกับการกินยา ขาดการรักษา ไม่ปฏิบัติตามแผนการรักษา เช่น กินหรือฉีดยาไม่สม่ำเสมอ”

การพยากรณ์โรคและภัยสุขภาพของสัปดาห์นี้ คาดว่าในช่วงนี้อาจจะพบผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (XDR-TB) และมีโอกาสพบการแพร่กระจายของโรคในวงกว้างได้ เนื่องจากโรคนี้สามารถแพร่เชื้อให้ผู้อื่นได้โดยการไอ จาม หรืออาการอื่นๆ ที่ทำให้เกิดละอองฝอยที่มีเชื้อวัณโรคลอยอยู่ในอากาศ

เมื่อผู้สัมผัสใกล้ชิดสูดหายใจเอาละอองฝอยที่มีเชื้อวัณโรคเข้าไปในปอด ทำให้เกิดการติดเชื้อและป่วยเป็นวัณโรคได้ และผู้ที่สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยวัณโรค XDR-TB จะติดเชื้อและป่วยเป็นวัณโรค XDR-TB ได้ทั้ง ๆ ที่ยังไม่เคยได้รับยาวัณโรคมาก่อน  สำหรับการรักษา XDR-TB มีความยุ่งยากและค่าใช้จ่ายสูงกว่าการรักษาวัณโรคที่ยังไวต่อยา (DS-TB) หลายเท่า เนื่องจากต้องใช้ระยะเวลาอย่างน้อย 18 เดือน แต่มีผลสำเร็จของการรักษาน้อยกว่า

กรมควบคุมโรค จึงขอแนะนำสถานพยาบาลให้มีการเฝ้าระวัง ตรวจวินิจฉัย และรีบรายงานโดยเร็ว มีการสอบสวนโรคและติดตามตรวจผู้สัมผัส เมื่อพบผู้ป่วยรายใหม่จะได้รับการรักษาอย่างถูกต้องเหมาะสม เพื่อป้องกันและควบคุมโรคได้ทันเวลาไม่ให้แพร่ระบาดในวงกว้างต่อไป  นอกจากนี้ ขอแนะนำให้ผู้ป่วยสวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของโรค สามารถสอบถามข้อมูลได้ที่สายด่วนกรมควบคุมโรค โทร.1422