วันนี้วันอะไร วันนักประดิษฐ์ ตรงกับวันที่ 2 กุมภาพันธ์

รู้หรือไม่ ทุกวันที่ 2 กุมภาพันธ์เป็นวันนักประดิษฐ์ โดยวันนักประดิษฐ์ก่อตั้งขึ้นเพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ที่ได้ทรงประดิษฐ์ กังหันน้ำชัยพัฒนา หรือที่เรียกว่า เครื่องกลเติมอากาศที่ผิวน้ำหมุนช้าแบบทุ่นลอยน้ำ 

กังหันน้ำชัยพัฒนา ได้รับการจดสิทธิบัตรทางปัญญาเป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2536 ซึ่งนอกจากจะเป็นวันที่เทิดพระเกียรติแล้วยังเป็นวันที่ได้จดทะเบียนและออกสิทธิบัตรถวายแด่พระมหากษัตริย์พระองค์แรกของโลกที่คิดค้นและแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมให้โลก

วัตถุประสงค์ในการจัดงานวันนักประดิษฐ์ เพื่ออะไร

• - เพื่อเป็นการเทิดพระเกียรติรัชกาลที่ 9 ที่ทรงพระปรีชาสามารถประดิษฐ์คิดค้นสิ่งที่เป็นประโยชน์ เพื่อแก้ปัญหาและพัฒนาประเทศ

- เพื่อระลึกถึงวันประวัติศาสตร์ของการจดทะเบียนและออกสิทธิบัตรถวายแด่พระมหากษัตริย์พระองค์แรกของโลก

- เพื่อเป็นการส่งเสริมและเผยแพร่ผลงานของนักประดิษฐ์ไทยให้เป็นที่รู้จัก

- เพื่อนำไปเป็นเครื่องมือในการพัฒนาเทคโนโลยีอันเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาประเทศ

- เพื่อสนับสนุนและให้กำลังใจนักประดิษฐ์เยาวชนและประชาชนทั่วไปที่จะแสดงความรู้ความสามารถ เพื่อทำการประดิษฐ์คิดค้นสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาประเทศมากยิ่งขึ้น

- เพื่อประกาศเกียรติคุณแก่นักประดิษฐ์ที่มีความสามารถ และนำผลงานของนักประดิษฐ์ออกเผยแพร่ใช้งานได้อย่างจริงจัง

กังหันน้ำชัยพัฒนา คืออะไร

กังหันน้ำชัยพัฒนา หรือ เครื่องกลเติมอากาศที่ผิวน้ำหมุนซ้ายแบบทุ่นลอย เป็นอุปกรณ์บำบัดน้ำเสียชนิดหนึ่ง ที่มีลักษณะการทำงานคล้ายกังหันวิดน้ำขึ้นเหนือผิวน้ำ เพื่อเติมอากาศหรือออกซิเจนในแหล่งน้ำ โดยสิ่งประดิษฐ์ชิ้นนี้เกิดขึ้นจากฝีพระหัตถ์ของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ที่ทรงศึกษาและประดิษฐ์อุปกรณ์เติมอากาศขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2531 และได้ทรงมอบหมายให้มูลนิธิชัยพัฒนาศึกษาวิจัยเพื่อทำต้นแบบ พร้อมสนับสนุนงบประมาณให้กรมชลประทานสร้าง นำไปใช้งานตามแหล่งน้ำเสียทั่วประเทศ โดยต่อมา กรมทรัพย์สินทางปัญญาได้ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายการจดสิทธิบัตรการประดิษฐ์เลขที่ ๓๑๒๗ และองค์กรนักประดิษฐ์โลกจากประเทศเบลเยียมได้ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายรางวัลในฐานะที่ทรงสร้างนวัตกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อการรักษาสิ่งแวดล้อม

กังหันน้ำชัยพัฒนาได้แรงบันดาลใจในการคิดค้นมาจากในช่วงปี พ.ศ.2530 ประเทศไทยเริ่มเผชิญปัญหาน้ำเสียที่ส่งผลต่อการทำมาหากินและสุขภาพของประชาชน พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงศึกษาหาวิธีแก้ปัญหาน้ำเสียและมีค่าออกซิเจนต่ำ ทรงประดิษฐ์อุปกรณ์เติมอากาศหรืออกซิเจนอย่างง่ายและประหยัด โดยประยุกต์จาก หลุก หรือระหัดวิดน้ำเข้าสู่พื้นที่การเกษตรทางภาคเหนือ

จากนั้นในวันที่ 24 ธันวาคม พ.ศ. 2531 ได้พระราชทานแนวพระราชดำริเรื่องการแก้ไขปัญหาน้ำเสีย โดยการเติมออกซิเจนในน้ำ 2 วิธี คือ อัดอากาศเข้าไปตามท่อแล้วเป่าลงไปใต้ผิวน้ำให้ฟองกระจาย และให้กังหันวิดน้ำขึ้นเหนือผิวน้ำ แล้วปล่อยให้ตกลงน้ำตามเดิม ทรงมอบมูลนิธิชัยพัฒนาศึกษาวิจัยและสนับสนุนงบประมาณให้สำนักเครื่องกล สังกัดกรมชลประทาน กองทัพเรือ มหาวิทยาลัยและสถาบันต่าง ๆ ทดลองประดิษฐ์กังหันน้ำให้เหมาะสมกับสภาพแหล่งน้ำในประเทศไทย โดยยึดหลักไทยทำไทยใช้ 

พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทานชื่อกังหันชิ้นนี้ว่า “กังหันน้ำชัยพัฒนา” ซึ่งมีลักษณะเป็นเครื่องกลเติมอากาศที่ผิวน้ำหมุนข้างแบบทุ่นลอย ชื่อภาษาอังกฤษว่า “Chaipattana Low Speed Surface Aerator Model RX-2” โดยรหัส RX-2 มาจาก Royal Experiment หรือการทดลองของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ลำดับที่ 2 ต่อจากเครื่องกลเติมอากาศแบบแรกที่ดัดแปลงมาจากอุปกรณ์เติมอากาศในบ่อเลี้ยงกุ้ง และมีใช้ในบ่อน้ำบริเวณโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดาอยู่ก่อนแล้ว

กังหันน้ำชัยพัฒนา ใช้ทำอะไร

กังหันน้ำชัยพัฒนา มีคุณสมบัติในการถ่ายเทออกซิเจนได้สูงถึง 1.2 กิโลกรัมของออกซิเจน/แรงม้า/ชั่วโมง สามารถนำไปใช้ในกิจกรรมปรับปรุงคุณภาพน้ำได้อย่างอเนกประสงค์ ติดตั้งง่าย เหมาะสำหรับใช้ในแหล่งน้ำธรรมชาติได้แก่ สระน้ำ,หนองน้ำ,คลอง,บึง,ลำห้วย ฯลฯ ที่มีความลึกมากกว่า 1.00 เมตร และมีความกว้างมากกว่า 3.00 เมตร

ที่มาข้อมูล : www.chaipat.or.th / wikipedia

ที่มาภาพ : AFP