"ฝีดาษลิง" ติดต่อทางไหน อาการเป็นอย่างไร กี่วันมีผื่นแดง ตุ่มหนอง?

"ฝีดาษลิง" หลังจากกรมควบคุมโรค รายงาน พบผู้ป่วยสงสัยโรคฝีดาษลิงในจังหวัดภูเก็ต จึงส่งทีมปฏิบัติการสอบสวนควบคุมโรค (JIT) กองระบาดวิทยาและสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 11 นครศรีธรรมราช ลงพื้นที่สอบสวนโรคร่วมกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดภูเก็ตและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ตั้งแต่วันที่ 18 กรกฎาคม 2565 พบว่า ผู้ป่วยรายดังกล่าว  เป็นเพศชาย สัญชาติไนจีเรีย อายุ 27 ปี มีประวัติเดินทางมาจากประเทศไนจีเรีย ให้ข้อมูลการป่วยว่าเมื่อ 1 สัปดาห์ก่อนมีไข้ ไอ  เจ็บคอ น้ำมูก มีผื่นแดง ตุ่มนูนแดง ตุ่มหนอง เริ่มจากอวัยวะเพศลามไปใบหน้า ลำตัว แขน เก็บตัวอย่างส่งตรวจหาเชื้อก่อโรค 

เบื้องต้นผลการตรวจ PCR พบเชื้อ Monkeypox virus โดยห้องปฏิบัติการที่คณะแพทยศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (TRC-EIDCC) และต่อมายืนยันโดยห้องปฏิบัติการกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ช่วงบ่ายวันที่ 19 ก.ค. 65 และทีมสอบสวนควบคุมโรครวบรวมข้อมูลการสอบสวนทั้งข้อมูลอาการทางคลินิก ข้อมูลระบาดวิทยา และข้อมูลห้องปฏิบัติการเข้าพิจารณาในคณะกรรมการวิชาการ ภายใต้คณะกรรมการโรคติดต่อแห่งชาติในบ่ายวันที่ 21 กรกฎาคม 2565 ผลสรุปว่าเป็นผู้ป่วยยืนยันฝีดาษลิงที่พบในประเทศไทยเป็นครั้งแรก

สรุปไทม์ไลน์ ผู้ป่วยฝีดาษลิง ชายชาวไนจีเรีย วัย 27 ปี ที่พบรายแรกในไทย 

- หลังรู้ผลติดเชื้อฝีดาษลิง ผู้ป่วยชายชาวไนจีเรียไม่ค่อยให้ความร่วมมือในการบอกประวัติ และปฏิเสธการรักษาบอกเพียงว่า เป็น นักธุรกิจ

-เข้ามาในไทย 21 ตุลาคม 2564 

-เดือน พ.ย.  มาพักคอนโด ที่ป่าตอง จ.ภูเก็ต 

-ประวัติเสี่ยง ชอบเที่ยวสถานที่บันเทิง 2-3 สัปดาห์ที่แล้ว มีประวัติเพศสัมพันธ์กับผู้หญิง (ไม่บอกชาติไหน)

-เริ่มมีอาการ 9 ก.คม มีไข้ เจ็บคอ มีผื่นขึ้นตามร่างกาย และอวัยวะเพศ 

-16 .ก.ค. มาตรวจที่รพ.เอกชน รพ.แรกไม่มีแพทย์เฉพาะทางโรคผิวหนัง จึงมารักษารพ.อีกแห่ง

-รพ.เอกชน ที่ตรวจแห่งที่2 สงสัยอาการเข้าข่ายโรคฝีดาษลิง ทำการเจาะเลือด ตรวจเชื้อ

-ผู้ป่วยชายชาวไนจีเรีย ไม่ได้นอน รพ. เนื่องจาก ไม่มีอาการ มีเพียงไข้ ทางรพ. จ่ายยา รักษาแบบผู้ป่วยนอก ระหว่างรอผล ให้กักตัวที่คอนโด 

-18 ก.ค. เวลา  17.00-18.00 น. ทางรพ .เอกชน โทรไปประสานกับผู้ป่วย ถึงผลตรวจจากห้องปฏิบัติที่แห่งแรก ว่าพบเชื้อ จะรับตัวมารักษาในรพ.วชิรภูเก็ต แต่ติดต่อผู้ป่วยไม่ได้ ปิดโทรศัพท์ 

-ทางรพ. ประสาน กับทางเจ้าหน้าที่ตำรวจ เพื่อติดตามตัว ทรสบว่า นั่งแท๊กซี่ออกจากคอนโดที่พัก ประมาณเวลา19.00น. ไปยัง ป่าตอง เช็คอินเข้าพักโรงแรมแห่งหนึ่ง  ในวันที่19 ก.ค. ตรวจสอบกล้องวงจรปิดยังอยู่ที่โรงแรมไม่ได้ไปไหน แต่ไม่ให้แม้บ้านเข้าไปทำความสะอาด

-จากนั้นในเวลา 21.00 น. ของวันที่19 ก.ค. ผู้ป่วยไปว่งกุญแจห้อง ที่เคาเตอร์อละหายตัวไป

สำหรับอาการป่วยและการติดเชื้อของ โรคฝีดาษลิง เป็นอย่างไร วันนี้ TNN Online ได้นำมาให้อ่านกันอีกครั้งดังนี้

ฝีดาษลิง คืออะไร

เป็นโรคสัตว์สู่คน (Zoonosis Diseases)ที่เกิดจากเชื้อไวรัส กลุ่ม Ortopoxvirus ซึ่งเป็นตระกูลเดียวกันกับเชื้อไวรัสโรคฝีดาษลิง มี 2 สายพันธุ์ คือ

1.สายพันธุ์ West African clade อาการไม่รุนแรง อัตราป่วยตายอยู่ที่ร้อยละ 1

2.สายพันธุ์ Central African clade อาการรุนแรงกว่า อัตราป่วยตายอยู่ที่ร้อยละ 10

อาการของโรคฝีดาษลิง 

1.มีไข้ หนาวสั่น

2.ปวดหัว เจ็บคอ ต่อมน้ำเหลืองโต

3.ปวดกล้ามเนื้อ ปวดหลัง

4. อ่อนเพลีย

5. 1-3 วันจะมีผื่นขึ้น

6.จากผื่น จะกลายเป็นตุ่มหนอง

การติดต่อ

-จากสัตว์สู่คน 

โดยการสัมผัสกับสารคัดหลั่ง หรือ แผลของสัตว์ป่วย หรือ การกินสัตว์ที่ปรุงไม่สุก

-จากคนสู่คน

โดยการสัมผัสโดยตรงกับแผล หรือ สารคัดหลั่งทางเดินหายใจของผู้ป่วย หรือ สัมผัสสิ่งของที่ปนเปื้อนสารคัดหลั่งของผู้ป่วย เช่น เสื้อผ้า

-มีการตั้งสมมุติฐานว่า โรคฝีดาษลิงอาจสามารถติดต่อได้ทางเพศสัมพันธ์แต่ยังไม่มีหลักฐานสนับสนุนเพียงพอ

มาตรการป้องกัน

มาตรการป้องกันโรคโควิด 19 ยังใช้ได้กับโรคฝีดาษวานร โดยต้องเน้นล้างมือบ่อยๆ เว้นระยะห่าง ไม่คลุกคลีกับผู้ป่วยที่มีตุ่มหนอง  

ฝีดาษลิง แบ่งเป็น 4 ระยะ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ หรือ สสส. เปิดข้อมูลดังนี้ 

1.ระยะฟักตัว จะไม่แสดงอาการช่วง 5 – 44 วันหลังจากได้รับเชื้อ

2.ระยะไข้ 1 – 4 วัน มีอาการปวดหัว เจ็บคอ หนาวสั่น อ่อนเพลีย และต่อมน้ำเหลือง

3.ระยะผื่น 1 – 2 สัปดาห์ จะเริ่มจากผื่นแบน ผื่นนูน ผื่นมีน้ำใสใต้ผื่น โดยผื่นมักจะขึ้นที่บริเวณใบหน้า แขน และขา มากกว่าที่ลำตัว โดยลักษณะของผื่นจะเริ่มจากจุดแดง ๆ กลม ๆ หลังจากนั้นผื่นจะกลายเป็น ตุ่มน้ำใส และกลายเป็นตุ่มหนอง และกลายเป็นสะเก็ด เป็นช่วงระยะเวลาที่สามารถแพร่เชื้อได้สูงสุด

4.ระยะฟื้นตัว ใช้เวลาหลายวันจนถึงหลายสัปดาห์

ภาพจาก รอยเตอร์/AFP