จับตา ตลาด "โปรตีนทางเลือก" แข่งดุ l การตลาดเงินล้าน

ศูนย์วิจัยกสิกรไทย คาดการณ์ว่า มูลค่าตลาดโปรตีนทางเลือก จากนวัตกรรมอาหารใหม่ปี 2567 อยู่ที่ 9,700 ล้านบาท เติบโตร้อยละ 3.2 จากการเพิ่มขึ้นของจำนวนผลิตภัณฑ์ในตลาดและช่องทางการขาย ผู้บริโภคคุ้นเคยกับโปรตีนทางเลือกจากนวัตกรรมอาหารใหม่มากขึ้น หลังทำตลาดในไทยมากกว่า 5 ปี ปัจจุบันผู้บริโภคกว่า 7.2 ล้านคน ไม่บริโภคเนื้อสัตว์ และกว่าร้อยละ 50 ของกลุ่มดังกล่าว อยู่ในพื้นที่ภาคกลางและกรุงเทพฯ ส่งผลให้คาดว่ายังเป็นพื้นที่ศักยภาพในการขยายตลาด เนื่องจากมีกำลังซื้อสูงกว่าภูมิภาคอื่น

ทั้งนี้ การตอบรับโปรตีนทางเลือกจากนวัตกรรมอาหารใหม่ที่มีมากขึ้น ทำให้จำนวนผลิตภัณฑ์และช่องทางการขายเพิ่มขึ้น ผู้บริโภคจึงเข้าถึงสินค้าได้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มผู้บริโภคมังสวิรัติแบบยืดหยุ่น (Flexitarian) และกลุ่มวีแกน

ขณะเดียวกันในช่วงเทศกาลกินเจ ที่ผู้ประกอบการจะเพิ่มกำลังการผลิตกว่าร้อยละ 30 (ตลอดช่วงกินเจ 10 วัน) และคาดว่าน่าจะสามารถเพิ่มยอดขายได้ราวร้อยละ 30 เทียบกับช่วงปกติ

พร้อมมองว่า ปี 2567 ตลาดโปรตีนทางเลือกจากนวัตกรรมอาหารใหม่กลุ่มเครื่องดื่ม แม้มีสัดส่วนเพียงร้อยละ 39 แต่มีแนวโน้มเติบโต ร้อยละ 6.1 จากราคาต่อหน่วยที่เข้าถึงง่าย และความนิยมในการประยุกต์เป็นส่วนผสมของเมนูเครื่องดื่มสำหรับคนรักสุขภาพ รวมถึงผู้แพ้นมวัว นมถั่วเหลือง เป็นต้น

อย่างไรก็ดี ธุรกิจโปรตีนทางเลือกยังมีความเสี่ยงจาก 2 ปัจจัย ดังนี้

1. การแข่งขันรุนแรงจากกลุ่มอาหารโปรตีนทางเลือกด้วยกันเอง ทั้งที่ผลิตได้ในประเทศ และที่นำเข้ามาทำตลาดในไทยมากขึ้น อาทิ สิงคโปร์ จีน สหรัฐฯ โดยเฉพาะกลุ่มเครื่องดื่ม ส่งผลให้มีสินค้าในตลาดมากกว่า 100 แบรนด์ และกลุ่มอาหารทั่วไปที่มีหลากหลาย ทั้งระดับราคา ประเภทอาหาร และแหล่งเลือกซื้อ ส่งผลให้ผู้บริโภคสามารถปรับพฤติกรรมการบริโภคไปตามกำลังซื้อมีอยู่ในแต่ละช่วงเวลา โดยเฉพาะกลุ่มที่มีรายได้ต่ำ-ปานกลาง

2. ต้นทุนวัตถุดิบที่ยังผันผวนและมีแนวโน้มจะขยับสูงขึ้น โดยต้นทุนวัตถุดิบมีสัดส่วนราวร้อยละ 40-50 ของต้นทุนการผลิตทั้งหมด ด้วยสภาพอากาศที่แปรปรวน อาจกระทบกับผลผลิตและราคา โดยเฉพาะถั่วเหลือง ที่ส่วนใหญ่ยังพึ่งพาการนำเข้าเกือบทั้งหมด รวมถึงวัตถุดิบที่ผลิตได้ในประเทศยังไม่เพียงพอ อาทิ ถั่วเขียว เห็ดแครง