เชียงใหม่ล้ำ! มุ่งเป็นศูนย์กลาง E-commerce ข้ามแดน ตอนที่ 4 เช็คโครงสร้างพื้นฐานเชียงใหม่ พร้อมส่งของไปจีน?

หากต้องการส่งสินค้าทางบกจากเชียงใหม่ไปยังจีนโดยต้องการใช้ระบบรางรถไฟความเร็วสูง จำเป็นต้องไปขึ้นสินค้าที่สถานีเมืองบ่อหานในจีน ซึ่งอยู่ห่างออกไปประมาณ 500 กิโลเมตร ไม่ไกลเลยเมื่อเทียบกับการขนส่งสินค้าไปลงเรือผ่านทางท่าเรือแหลมฉบังที่ชลบุรี และนำขึ้นท่าที่ใหญ่อย่างเซี่ยงไฮ้ก่อนเข้าสู่ระบบรางในจีน จะเห็นได้ว่าเชียงใหม่มีความได้เปรียบด้านภูมิศาสตร์เป็นทุนเดิมอยู่แล้ว ในตอนที่ 4 นี้จะไปดูกันว่า เชียงใหม่พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานเพื่อส่งเสริมการค้าออนไลน์ข้ามพรมแดนทั้งการสิ่งซื้อสินค้า และการขนส่งสินค้าอย่างไรบ้าง

เชียงใหม่ล้ำ! มุ่งเป็นศูนย์กลาง E-commerce ข้ามแดน

ตอนที่ 4 เช็คโครงสร้างพื้นฐานเชียงใหม่ พร้อมส่งของไปจีน?

รวบรวมข้อมูล แปล และเรียบเรียง

โดย ธัญวรัตน์ ถาวรโชติวงศ์

เชียงใหม่ไม่ได้ไกลจากจีนนัก หากมีการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานให้ดีขึ้น การสิ่งและการส่งสินค้าจะสะดวกและรวดเร็วขึ้น สร้างความประทับใจให้ลูกค้าชาวจีนได้เพิ่มขึ้น และขณะนี้เชียงใหม่กำลังมีการเร่งพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทั้งโครงสร้างพื้นฐานด้านออนไลน์และโครงสร้างพื้นฐานคมนาคม ซึ่งเป็นประโยชน์กับการค้าออนไลน์ข้ามพรมแดนในอนาคตอย่างแน่นอน

3.1 โครงสร้างพื้นฐานด้าน อินเทอร์เน็ตและ 5 G ของเชียงใหม่

เชียงใหม่มีโครงสร้างพื้นฐานทางอินเทอร์เน็ตที่ครอบคลุมทั้งในและนอกเมือง รวมถึงในพื้นที่ภูเขา จากการดำเนินยุทธศาสตร์ พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัลให้ครอบคลุมทั่วประเทศ ตาม แผน Digital Thailand หรือ นโยบายและแผนระดับชาติว่าด้วยการพัฒนาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม ซึ่งมีระยะดำเนินการตั้งแต่ 2561 -2580

นอกจากนี้เมื่อเราดูผ่าน www.nperf.com ผู้ให้บริการเครือข่ายมือถือ เช่น True หรือ Dtac ก็มีการยกระดับเครือข่าย 4G และ 5 G ครอบคลุมทั่วทั้งจังหวัด โดยเฉพาะในเขตเมือง ที่นอกจากจะมีประชาชนในพื้นที่ ปัจจุบันมี Digital Nomad เข้ามาใช้เชียงใหม่เป็นสถานที่ทำงานจากระยะไกลเป็นจำนวนมาก โดย Digital Nomad เหล่านี้เดินทางเข้ามายังเชียงใหม่ตั้งแต่ระหว่างการระบาดของโควิด 19

3.2 สถาบันส่งเสริมการค้าออนไลน์ข้ามพรมแดนในเชียงใหม่

คุณจารุวัฒน์ เตชะวุฒิ กรรมการ หอการค้าเชียงใหม่ เผยว่ามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้จัดตั้ง Chinese Intelligence Center ศึกษาการค้าออนไลน์ข้ามพรมแดนกับจีนและให้คำปรึกษาผู้ประกอบการในด้านนี้ เพื่อให้ผู้ประกอบการในเชียงใหม่ได้รับความรู้ เข้าใจพฤติกรรมของชาวจีน พฤติกรรมของชาวอาเซียนมากยิ่งขึ้น เพื่อส่งเสริมการส่งออกสินค้าไปต่างประเทศให้ได้อย่างสะดวกรวดเร็ว

“มช. มีศูนย์ชื่อ Chinese Intelligence Center ซึ่งมีความชำนาญมากเลย ผู้ประกอบการสามารถนัดไปขอคำปรึกษา ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง

- Information flow เช่นทางคนจีนจะชอบเสพย์สื่อแบบไหน อะไรเป็น Platformที่สะดวกในการที่จะเอาสินค้าไปวางบน Platform

- Payment Flow เราจะจ่ายเงิน ลูกค้าจะจ่ายเงินให้เข้าใจได้บ้างก็ educate คนให้เข้าใจ จะทำยังไงให้ชำระเงินค่าสินค้าได้อย่างรวดเร็ว

- และก็ Physical Flow ซึ่ง Physical Flow นี้เอง สินค้าเราออกทางเชียงของ ไปที่ห้วยทราย และไปที่บ่อหาน และก็ต่อไปถึงคุนหมิง

อันนี้ก็เป็นองก์ความรู้ที่ทาง มหาวิทยาลัยเชียงใหม่พร้อมที่จะเผยแพร่ให้ผู้ประกอบการในการที่จะประกอบกิจการต่างๆ กับผู้ค้าในจีน อันนี้ก็เป็นสิ่งที่สามารถเอาไปเรียนรู้ได้ครับ”

4. ระบบ Logistic และการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานมีการพัฒนาไม่หยุดยั้ง

4.1 ด้านบริการ logistic

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.เอกก์ ภทรธนกุล หัวหน้าภาควิชาการตลาด คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเผยว่า ในเชียงใหม่มีสาขาใหญ่ของไปรษณีย์ไทยที่พร้อมจะส่งสินค้าข้ามแดนให้แก่ผู้ค้าออนไลน์ โดยไปรษณีย์ไทยมีเครือข่าวขนส่งที่ครอบคลุม และเชี่ยวชาญการส่งพัสดุไปต่างประเทศโดยมีการทำงานร่วมกับกรมศุลกากรมาโดยตลอด นอกจากจากการจัดส่งแล้วไปรษณีย์ไทยยังให้บริการด้าน Fullfilment ที่จะช่วยอำนวยความสะดวกแก่ผู้ค้าออนไลน์ในการ ให้บริการและจัดการคลังสินค้า แพ็คสินค้า และรวมถึงร่วมมือกับพันธมิตรในการจัดส่งแบบควบคุมอุณหภูมิ

“ไปรษณีย์เนี่ยเราก็ไปร่วมมือกับ JWD แล้วก็ไปร่วมมือกับ Flash ครับ ออกมาเป็นบริษัทชื่อ FUZE POSTให้บริการด้านการขนส่งควบคุมอุณหภูมิครับ จะในประเทศนอกประเทศท่านบอกมาครับ ของบางอย่างเนี่ยควบคุมอุณหภูมิคุณภาพมันจะไม่ดี อาหารก็ดีครับ อาหารสัตว์ก็ดีครับ เครื่องสำอางก็ดี อาหารเสริมก็ดี และอื่นๆ”

4.2 ด้านโครงสร้างพื้นฐาน

ปัจจุบันเชียงใหม่มีแผนพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทั้งทางอากาศและทางบก เพิ่มศักยภาพด้านการขนส่งสินค้าและคน การขนส่งจำเป็นต้องพัฒนาอย่างต่อเนื่องทั้งวิธีการขนส่งและเส้นทางที่ใช้ สิ่งนี้จะช่วยให้การขนส่งง่ายขึ้น รวดเร็วขึ้น และประหยัดค่าขนส่งอีกด้วย

4.4.1 สำหรับทางบก

เมื่อดูจากแผนที่จะพบว่า เชียงใหม่อยู่ไม่ไกลจากจีน

และแม้เชียงใหม่จะไม่มีด่านการค้าชายแดนขนาดใหญ่ แต่ก็ยังสามารถเชื่อมต่อเข้าไปยังเส้นทางหลักในการขนส่งสินค้าสู่จีนได้ไม่ยากนัก

เส้นทางถนน

- เส้นทางเดิมที่ใช้ในการส่งสินค้าและเดินทางเข้าจีนทางบก เช่น

เส้นทาง R3A

จากเชียงใหม่เข้าเส้นทางนี้ได้ทางจังหวัดเชียงราย เส้นทางนี้ออกด่านชายแดนที่ อ. เชียงแสน มุ่งหน้าไปยังบ่อเต็นชายแดนสปป.ลาว และเข้าไปยังจีนที่เมืองบ่อหาน โดยจะมีระยะทางถนนประมาณ 546 กิโลเมตร

เส้นทาง R3B

เป็นอีกเส้นทางหนึ่งที่ออกจากไทยที่ อ.แม่สาย จ. เชียงราย ผ่านไปยังเมียนมา ก่อนไปถึงปลายทางที่มณฑลยูนนานในจีน

การพัฒนาเส้นทางราง

ข้อด้อยของเชียงใหม่ในขณะนี้คือยังไม่มีโครงการรถไฟรางคู่ที่ใช้ส่งสินค้าเข้าสู่ระบบรางที่ปลายทางเป็นชายแดนที่ จ. เชียงราย ได้โดยตรง แต่ในอนาคต เชียงใหม่จะมีโครงการรถไฟรางคู่ที่เชื่อมกับสถานีเด่นชัยซึ่งจะทำให้การส่งสินค้าทางรางจากเชียงใหม่ไปถึงยังชายแดน ที่ อ.เชียงแสน ซึ่งเป็นด่านหลักในการส่งสินค้าต่อไปยังจีน

อย่างไรก็ตาม ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาเราได้เห็นการพัฒนาเส้นทางรางทั้งทางฝั่งไทย ลาว และจีน ซึ่งทำให้เกิดเส้นทางขนส่งสินค้า และการเดินทางแบบ Multi Channel

เช่น โครงการรถไฟรางคู่สายเด่นชัย-เชียงราย-เชียงของ ซึ่งช่วยในการขนส่งสินค้าทางรางไปถึงยังเชียงรายสะดวกขึ้น โดยในขณะนี้การก่อสร้างคืบหน้าไปร้อยละ 9.4 ของโครงการทั้งหมด โดยเส้นทางนี้จะเสร็จสมบูรณ์ในปี 2571

โดยที่เชียงรายมีด่านชายแดนเชื่อมต่อไปยัง สปป.ลาว และเดินทางด้วยถนน R3A ไปจนถึง บ่อเต็น ที่เป็นเมืองชายแดน สปป.ลาว ติดกับจีน โดยจากเมืองบ่อเต็น สามารถเชื่อมต่อเข้าไปยังจีนได้ 2 วิธี คือ ทางถนนสาย R3A และทางรางผ่านรางรถไฟ สปป.ลาว-จีน ที่สถานีรถไฟบ่อเต็น หรือ นำสินค้าขึ้นรางตรงชายแดนฝั่งจีน ที่สถานีรถไฟความเร็วสูงบ่อหาน

โดยที่สถานีบ่อหานเป็นสถานีใหญ่ ที่นี่มีด่านศุลกากรสำหรับสินค้าส่งออกปกติ และ มีช่องทางเฉพาะสำหรับสินค้าจากการค้าออนไลน์ข้ามพรมแดน

ดังนั้นหากเส้นทางรางจากเชียงใหม่ไปถึงเด่นชัยสำเร็จ เชียงใหม่ก็สามารถนำสินค้าเข้าสู่ระบบการขนส่งแบบ Multi Channel นี้ ได้ การชิปปิ้ง ไปยังจีนทางบกก็จำทำได้เร็วขึ้นด้วย

4.4.2 สำหรับทางอากาศ

คุณจุลนิตย์ วังวิวัฒน์ ประธานกรรมการ หอการค้าเชียงใหม่เผยว่า เชียงใหม่วางเป้าหมายเป็นศูนย์กลางด้านการบินของภาคเหนือ ด้วยการพัฒนาสนามบินนานาชาติเชียงใหม่ซึ่งเป็นสนามบินเดิม และการพัฒนาโครงการสนามบินล้านนา ซึ่งเป็นสนามบินใหม่

การพัฒนาสนามบินนานาชาติเชียงใหม่

มีการวางแผนพัฒนาเป็นระยะ โดยในขณะอยู่ระหว่างการพัฒนาระยะที่ 1

ระยะที่ 1 นี้

- มีการผลักดันให้สนามบินเปิดบริการ 24 ชม. ได้

- และขณะนี้มีการเพิ่มเที่ยวบินตรงมากขึ้น

โดยเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ ท่าอากาศยานนานาชาติเชียงใหม่เปิดเผยว่า จะมีเที่ยวบินตรงจากจีนและไต้หวันเพิ่มจากเดิม รวมเป็น 11 เส้นทาง จากเดิม 7 เส้นทาง

สำหรับระยะที่ 2 ซึ่งจะเริ่มในปีถัดไป

- จะมีการขยายเทอร์มินัลเพิ่มขึ้น

ซึ่งอาจจะมีการแยกเทอร์มินัลสำหรับการบินในประเทศ และ การบินต่างประเทศออกอย่างชัดเจน

- ขยับขยายเส้นทางเข้าออกสนามบิน ให้คนเข้าและออกได้สะดวกขึ้น

- จัดพื้นที่จอดรถให้ชัดเจน

- วางแผนสร้างจุดเช็กอินนอกสนามบิน พื้นที่เช็กอินนี้จะช่วยลดความแออัดในเทอร์มินัลของนักท่องเที่ยวที่รอเดินทาง

โครงการสนามบินล้านนา

ประธานหอการค้าเชียงใหม่เผยอีกว่า เชียงใหม่มีความตั้งใจให้สนามบินล้านนาเป็นเหมือนสนามบินสุวรรณภูมิ คือ เป็นสนามบินระดับนานาชาติ ทั้งในด้านการขนส่งผู้โดยสาร และ การขนส่งสินค้าไปทั่วโลก

เมื่อสนามบินล้านนาแล้วเสร็จ สนามบินเดิมอย่างสนามบินนานาชาติเชียงใหม่ จะใช้รองรับการบินภายในประเทศและในภูมิภาคใกล้เคียงเป็นหลัก เช่นเดียวกับสนามบินดอนเมือง

โครงการสนามบินล้านนาวางแผนให้อยู่ในพื้นที่นอกเมืองเชียงใหม่ ดังนั้นจำเป็นจะต้องพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานอื่นรองรับ เช่น ถนน มอเตอร์เวย์ เพื่อเชื่อมการเดินทางจากพื้นที่อื่น เช่น จากเชียงราย พะเยา ลำปาง ลำพูน โดยไม่ต้องผ่านเข้ามาในตัวเชียงใหม่ เพื่อลดความแออัดของพื้นที่

นอกจากนี้จะมีผลักดันให้เกิดระบบขนส่งมวลชน เช่น รถไฟฟ้า หรือรถราง เพื่อขนส่งผู้โดยสารระหว่างสนามบินทั้ง 2 แห่ง เพื่อให้เชียงใหม่เป็น Hub ในเรื่องของการบินอย่างแท้จริง

อุปสรรค์เบื้องหน้าในการพัฒนาเชียงใหม่เป็นศูนย์กลางค้าออนไลน์ข้ามพรมแดน

จะเห็นได้ว่า ปัจจัยสนับสนุนทั้ง 4 ข้อ การท่องเที่ยว ,สินค้า ,การส่งเสริมธุรกิจดิจิทัลอย่างจริงจัง และ การพัฒนาระบบ Logistic ทำให้เชียงใหม่ในขณะนี้พร้อมจะเป็นศูนย์กลางธุรกิจ ด้านการค้าออนไลน์ข้ามพรมแดนที่ใกล้จีนที่สุด

อย่างไรก็ตาม คุณจุลนิตย์ วังวิวัฒน์ ประธานหอการค้าจังหวัดเชียงใหม่ให้ความเห็นถึงอุปสรรคของผู้ประกอบการไทยที่ต้องการขายสินค้าผ่านช่องทาง การค้าออนไลน์ข้ามพรมแดน อาธิ

- จีนมีกฎระเบียบที่ค่อนข้างเข้มงวด โดยเฉพาะการขายสินค้าที่เป็นผลไม้

- อุปสรรคบางเรื่องจำเป็นต้องขอความร่วมมือจากภาครัฐของไทยในการแก้ปัญหา

ในข้ออุปสรรค เรื่องการเปิดหน้าร้านบนแพล็ตฟอร์มออนไลน์จีน ทางหอการค้าเผยว่า เพิ่งมีการพูดคุยกับ Alibaba และ taobao ว่าต้องการเปิดเป็น Showroom ในพื้นที่หัวเมืองของจีนก่อน ให้คนจีนเองได้สัมผัสกับสินค้าของไทย และจากนั้นจะเริ่มค้าขายผ่านระบบ e commerce

โดยสินค้าที่จะวางในโชว์รูม เช่น

- งานหัตถกรรม

- อาหาร ผลไม้หรือผลไม้อบแห้ง

- ยาดม ยาหม่อง

- สมุนไพร และผลิตภัณฑ์บำรุงผิว

และนอกจากนี้ ทางภาครัฐก็มีความพยายามที่จะผลักดันให้ผู้ประกอบการไทยสามารถเข้าไปขายสินค้าในตลาดออนไลน์ได้สำเร็จ โดยล่าสุดเมื่อวันที่ 9 เมษายน 2567 ศาสตราจารย์ นฤมล ภิญโญสินวัฒน์ ผู้แทนการค้าไทยได้หารือกับนายJimmy Chen รองประธานบริษัท Tencent Cloud International และผู้บริหารระดับสูงของบริษัท Tencent ถึงความร่วมมือในการใช้ Social commerce (หรือการซื้อขายผ่าน platform สื่อสังคมออนไลน์) เพื่อส่งเสริมสินค้าไทย และ soft power ไทยให้ไปถึงยังลูกค้าชาวจีนผู้ใช้ Wechat ที่มีกว่า 1,400 ล้านคน โดยในปัจจุบันการ ไลฟ์สตรีมขายสินค้าผ่านสื่อสังคมออนไลน์เป็นที่นิยมมาก สร้างกำไรได้ดี และมีค่าใช้จ่ายที่ต่ำกว่า แพล็ตฟอร์มขายสินค้าออนไลน์รูปแบบเดิม

การค้าออนไลน์ข้ามพรมแดน สร้างโอกาสในการขายสินค้าในต่างประเทศให้ง่ายขึ้น และช่วยตอบโจทย์ในการขับเคลื่อนธุรกิจของเชียงใหม่แม้นต้องพบวิกฤตในอนาคตเหมือนการระบาดของโควิด-19 หรือในช่วงที่การท่องเที่ยวอยู่ในขาลง การค้าออนไลน์ข้ามพรมแดนจึงสามารถเป็นเครื่องยนต์ที่ช่วยขับเคลื่อนธุรกิจเดิมในเชียงใหม่ ช่องทางนี้เป็นช่องทางที่มีอนาคต เราจะเห็นได้จาก ด้วยอัตราเติบโตกว่าร้อยละ 15.6 ของการค้าออนไลน์ข้ามพรมแดนของจีนที่เป็นตลาดค้าออนไลน์ที่ใหญ่ที่สุดในโลกเวลานี้

แต่อุปสรรค์ก็มีอยู่ เช่น แพล็ตฟอร์มที่ใช้ตั้งร้านค้าที่ลูกค้าต่างประเทศจะมองเห็นสินค้าได้จริง ความกังวลเรื่องสินค้าปลอมที่เป็นPain Pointของลูกค้าจีน และต้นทุนการขายสินค้าผ่านออนไลน์ข้ามพรมแดนที่อาจไม่ได้มีราคาต่ำอย่างที่คิด และรวมถึงกฎระเบียบในการนำเข้าสินค้า ฯลฯ

ภาครัฐ และเอกชนจำเป็นต้องร่วมมือกันในการแก้ไขข้ออุปสรรคเหล่านี้ไห้สำเร็จ ซึ่งจะเป็นการช่วยขับเคลื่อนธุรกิจไม่เพียงแค่ในเชียงใหม่แต่ทั้งหมดในไทยให้สามารถเติบโตในช่องทางการค้าที่มีอนาคตและมีอัตราเติบโตสูงในเวลานี้

#เชียงใหม่ #Ecommerce #ค้าออนไลน์ข้ามพรมแดน #CBEC #crossborderecommerce #ส่งของไปจีน #จีน #เส้นทางบก #ทางถนน #สนามบินนานาชาติเชียงใหม่ #โครงการสนามบินล้านนา #ระบบส่งสินค้า #ไปรษณีย์ไทย

รวบรวมข้อมูล แปล และเรียบเรียง

โดย ธัญวรัตน์ ถาวรโชติวงศ์

------------------------

เชียงใหม่ ,Ecommerce ,ค้าออนไลน์ข้ามพรมแดน ,CBEC ,crossborderecommerce ,ส่งของไปจีน ,จีน ,เส้นทางบก ,ทางถนน ,สนามบินนานาชาติเชียงใหม่ ,โครงการสนามบินล้านนา ,ระบบส่งสินค้า ,ไปรษณีย์ไทย

--------------------------

เอื้อเฟื้อข้อมูล

หอการค้าจังหวัดเชียงใหม่

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

China Intelligence Center(CIC) 泰国商务智能中心 CAMT DIGITAL SCHOOL,CHIANG MAI UNIVERSITY (มหาวิทยาลัยเชียงใหม่)

-------------------------

ที่มาข้อมูลทางออนไลน์

กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา

RCEP and Cross-border E-commerce Opportunities for ASEAN Countries

https://www.mckinsey.com/industries/travel-logistics-and-infrastructure/our-insights/e-commerce-is-entering-a-new-phase-in-southeast-asia-are-logistics-players-prepared

http://brussels.customs.go.th

http://www.asean-cn.org/index.php?m=content=index&a=show&catid=202&id=3280