"หมอยง" ไข 5 ข้อสงสัย ฉีดวัคซีนต้านโควิด สำหรับสุภาพสตรี อันตรายหรือไม่?

วันนี้ (14 พ.ค.64) ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊กในหัวข้อ วัคซีน covid 19 คำถามที่ถามบ่อยเกี่ยวกับการฉีดวัคซีน สำหรับสุภาพสตรี มีเนื้อหาดังนี้

1 มีประจำเดือนหรือกำลังจะมีประจำเดือน ฉีดวัคซีนได้ไหม

ตอบ ฉีดได้เลยไม่มีข้อห้ามอันใด ที่เกี่ยวข้องกับการมีประจำเดือน 

2 กำลังตั้งครรภ์ฉีดวัคซีนได้ไหม

ตอบ เนื่องจากวัคซีนนี้เป็นวัคซีนใหม่ โดยทั่วไปเราจะไม่ให้วัคซีนในสตรีตั้งครรภ์ที่เป็นวัคซีนใหม่ แต่หลักการทั่วไปทางการให้วัคซีนเช่นวัคซีนเชื้อตายเราให้ในสตรีตั้งครรภ์ได้ โดยเฉพาะในไตรมาส 2 และ 3 เช่นวัคซีนไข้หวัดใหญ่ วัคซีนคอตีบไอกรนบาดทะยัก สำหรับ covid วัคซีนเป็นวัคซีนใหม่ เราจะไม่ให้ในไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ แต่ในไตรมาสที่ 2 และ 3 ให้คำนึงถึงประโยชน์ที่ได้กับความเสี่ยงของวัคซีน

เช่น ถ้าสตรีตั้งครรภ์นั้นทำงานด่านหน้าที่มีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อได้ง่ายเช่นเป็นพยาบาลเป็นแพทย์ หรืออยู่ในแหล่งระบาดสูง ก็ให้คำนึงถึง ความเสี่ยงที่จะเกิดการติดเชื้อ เพราะถ้าติดเชื้อแล้วในสตรีตั้งครรภ์จะมีความรุนแรงมากกว่าคนปกติ มีโอกาสที่ทารกจะคลอดก่อนกำหนด และมีโอกาสที่จะแพร่เชื้อสู่คนอื่น การให้วัคซีนส่วนใหญ่จะแนะนำให้วัคซีนที่เป็นเชื้อตาย และที่มีข้อมูลในสตรีตั้งครรภ์บ้าง คือวัคซีนในกลุ่ม mRNA ที่มีการให้ในสตรีตั้งครรภ์

ส่วนไวรัสเวกเตอร์ โดยหลักการถือว่ามีชีวิตแต่ไม่สามารถแบ่งตัวได้ การเกิด ลิ่มเลือดก็เกี่ยวข้องกับฮอร์โมนตัวอย่างเพราะในสตรีตั้งครรภ์ จึงยังไม่มีข้อมูล มากเพียงพอในสตรีตั้งครรภ์ 

วัคซีนของจีน sinovac เป็นวัคซีนเชื้อตาย แต่ก็ยังไม่มีข้อมูลในการศึกษาในสตรีตั้งครรภ์ จึงใช้ชั่งน้ำหนักระหว่างผลประโยชน์ที่ได้กับความเสี่ยงหรืออันตรายของวัคซีน อย่างไรก็ตามขณะนี้กำลังมีการศึกษากันมากถึงการให้วัคซีนในสตรีตั้งครรภ์ข้อมูลต่างๆคงจะมีการเปิดเผยออกมาเป็นระยะระยะ 

3 กำลังจะเตรียมตัวมีบุตรฉีดวัคซีนได้ไหม

ตอบ วัคซีนนี้ไม่มีข้อห้าม และไม่มีความจำเป็นที่จะต้องตรวจว่ากำลังตั้งครรภ์หรือเริ่มจะตั้งครรภ์ ไม่ต้องไปซื้อชุดตรวจมาตรวจก่อน แต่เมื่อทราบว่าตั้งครรภ์หลังฉีดวัคซีนเข็ม 1 ไปแล้ว ก็ให้เลื่อนการฉีดเข็ม 2 ออกไป ไปฉีดหลังการตั้งครรภ์ หรือฉีดวัคซีนนั้นต่อ ในไตรมาส 2 หรือ 3 ในกรณีที่สตรีผู้นั้นมีความเสี่ยงสูงที่จะติดโควิด 19  โดยดูประโยชน์ที่ได้และความเสี่ยงของวัคซีนเป็นหลัก

4 คุณแม่ที่ให้นมบุตรฉีดวัคซีนได้ไหม 

ตอบ ถึงแม้จะไม่มีข้อมูลในรายละเอียดทั้งหมด แต่เป็นที่ทราบกันดีว่าส่วนประกอบที่อยู่ในวัคซีน จะมีโอกาสผ่านมาในน้ำนมน้อยมากหรือแทบจะวัดไม่ได้ ดังนั้นการให้นมบุตรจึงไม่ได้ถือเป็นข้อห้ามเด็ดขาด ที่จะให้วัคซีน และถ้าเราถึงกำหนดที่จะต้องให้วัคซีนโดยเฉพาะในแหล่งระบาด ก็ควรจะได้รับวัคซีน เพราะมีประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงที่เกิดขึ้น และเมื่อให้วัคซีนมาแล้ว ก็ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องงดนมมารดาแต่อย่างใด

5 การให้วัคซีน covid 19 จะมีผลทำให้มีบุตรยากหรือไม่

ตอบ ในปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานอันใดที่บ่งบอกว่า covid 19 vaccine จะทำให้มีผลทำให้มีบุตรยาก