
โรคสมองหลอนแผ่นดินไหว และ สมองเมาแผ่นดินไหว เป็นอาการเวียนหัว ที่เกิดขึ้นได้ในคนที่เพิ่งผ่านประสบการณ์เกิดแผ่นดินไหวมา ซึ่งจะทำให้เกิดอาการเวียนหัว โคลงเคลง คลายกับมีการสั่นไหว แม้จะไม่มีแผ่นดินไหวแล้วก็ตาม อาการสามารถดีขึ้นได้ใน 2-3 วัน หากไม่ดีขึ้น ต้องรีบไปพบแพทย์
ก่อนหน้านี้ เพจ "สาระสมองกับ อจ.หมอสุรัตน์" ได้โพสต์ให้ความรู้เกี่ยวกับ โรคสมองเมาแผ่นดินไหว (Earthquake Drunk) หรือ โรคเวียนหัวหลังแผ่นดินไหว (Post-Earthquake Dizziness Syndrome หรือ PEDS)
โดยระบุว่า อาการ “สมองหลอนแผ่นดินไหว“ หรือ “แผ่นดินไหวทิพย์” “earthquake illusion" ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ทางจิตใจที่รู้สึกเหมือนมีแรงสั่นสะเทือนทั้งที่มันไม่ได้เกิดขึ้นจริง อาจเป็นเพราะความตื่นตัวที่สูงขึ้นหรือความทรงจำจากเหตุการณ์อาการทางจิตสั่นไหว
แผ่นดินไหวสามารถกระตุ้นการตอบสนองต่อความเครียดเฉียบพลัน เช่น ความวิตกกังวล ความกลัว แพนิก บางคนนำไปสู่โรคเครียดหลังเหตุสะเทือนใจ (PTSD) ซึ่งมีอาการเช่น การย้อนนึกถึงเหตุการณ์ ความตื่นตัวเกินเหตุ หรือการนอนหลับยาก กลัวการอยู่ในตึก หรือ ขึ้นรถไฟฟ้าไปเลย
สาเหตุของอาการเหล่านี้ซับซ้อน น่าจะเป็น สมองพยายามประมวลผลข้อมูลทางประสาทสัมผัสที่ขัดแย้งกัน ตาบอกว่าพื้นดินนิ่ง แต่ระบบการทรงตัวบอกว่าเคลื่อนไหว จนเกิดการพุ่งขึ้นของคอร์ติซอลและอะดรีนาลีนระหว่างและหลังเหตุการณ์สามารถเพิ่มความไวต่อความรู้สึกในร่างกาย
ทำให้อาการวิงเวียนหรือคลื่นไส้รู้สึกหนักขึ้น คนที่เป็นภาวะนี้มาก ได้แก่ คนมีโรควิตกกังวลหรือประวัติปวดไมเกรน

สรุปข่าว
ไม่ใช่โรคใหม่ พื้นที่ที่เกิดแผ่นดินไหวบ่อยๆ คุ้นเคยกับโรคนี้ดี
ผลการศึกษาจากเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ในญี่ปุ่น เช่น ที่ โทโฮะกุและคุมาโมโต ได้ยืนยันถึงการมีอยู่ของ โรคเวียนหัวหลังแผ่นดินไหว อย่างชัดเจน นักวิจัยพบว่าระดับความวิตกกังวลที่สูงขึ้นมีความสัมพันธ์โดยตรงกับการทำงานของระบบทรงตัวที่บกพร่อง การฟื้นฟูสมดุลภายในร่างกายจึงไม่ใช่แค่การรักษาทางกายภาพ แต่ยังรวมถึงการดูแลจิตใจด้วย การเยียวยาทางจิตใจและการจัดการความเครียดจึงเป็นสิ่งสำคัญในการบรรเทาอาการ
อาการจะค่อยๆ ดีขึ้นใน 2-3 วัน
โดยปกติแล้วอาการเวียนหัวจะเองได้ภายในไม่กี่ชั่วโมง หรือ ไม่เกิน 2-3 วันขึ้นอยู่กับสภาพจิตใจและร่างกายของคนๆ นั้น และสามารถบรรเทาอาการเวียนหัวหลังแผ่นดินได้เอง ดังนี้
1. เปลี่ยนโฟกัส
หลังเกิดแผ่นดินไหวใหม่ หากมีอาการเวียนหัวโคลงเคลง ให้เปลี่ยนจุดนำสายตาจากจุดที่เกิดการสั่นไหวอยู่ ให้มองออกไปไกลๆ หรือ มองไปที่เส้นขอบฟ้า เปลี่ยนการจดจ่อของสมอง
2. หลีกเลี่ยงการเลื่อนดูข่าวแผ่นดินไหวจากหน้าจอตลอดเวลา
เพราะข่าวสารอาจเพิ่มระดับความวิตกกังวลมากกว่าเดิม ทำให้อาการเวียนหัวหายช้าลง
3. พูดคุยความกังวลกับคนใกล้ชิด
ผู้เชี่ยวชาญแนะนำ ให้แบ่งปันประสบการณ์ที่ทำให้เกิดความกังวลกับคนใกล้ชิด จะช่วยให้สบายใจ และคลายความวิตกกังวลได้เร็วขึ้น
อาการเวียนหัวหลังแผ่นดินไหว สามารถดีขึ้นได้ใน 2-3 วัน หากไม่ดีขึ้น ต้องรีบไปพบแพทย์
ที่มาข้อมูล : สาระสมองกับ อจ.หมอสุรัตน์, japantimes.co.jp, tatlerasia.com
ที่มารูปภาพ : canva

จุฑาลักษณ์ แก้วปัญญา