กองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับ ภาคีเครือข่ายเปิดข้อมูลมุมมองข้อเท็จจริงและอนาคตการเผาที่เกี่ยวข้องกับฝุ่น PM2.5 เพื่อประสานให้ทุกภาคส่วนมาร่วมขับเคลื่อนการแก้ปัญหาอย่างตรงจุด
โดยภาคีเครือข่าย ขับเคลื่อนสังคมด้วยข้อมูล (Data-Driven Society) ที่ทำงานร่วมกับ สสส.เปิดเผยข้อมูลฝุ่น Pm2.5 ในไทย ปี 2566-2567 พบว่า ปี 2567 การเผานาข้าว คือ พื้นที่เกษตรที่มีการเผาไหม้สูงสุดถึง 11 ล้านไร่ จากพื้นที่เผาไหม้ทั้งหมด 19 ล้านไร่ หรือเพิ่มขึ้นร้อยละ 73
ขณะที่พื้นที่ไฟป่าการเผาลดลงกว่าครึ่งจาก 7,000,000 ไร่ เหลือ 3,000,000 ไร่ เฉพาะ 1 ปีที่ผ่านมา พื้นที่เผาไหม้สูงสุด อยู่ที่ “ภาคเหนือ” จำนวนกว่า 6,200,000 ไร่ ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ทำการเกษตรอื่นๆ ร้อยละ 39 รองลงมา คือ เผาป่า ร้อยละ 29 และนาข้าว ร้อยละ 16
สรุปข่าว
ขณะที่ ข้อมูลจากสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ จิสด้า พบว่า ภาพรวม ปี 66-67 พบว่าพื้นที่ป่าเผาไหม้ลดลงถึงร้อยละ 60 แต่กลับพบว่า การเผาใน “พื้นที่เกษตรอื่นๆ” คือ พื้นที่ที่มีการทำประโยชน์จากที่ดินในภาคเกษตรกรรมทั้งหมด เพิ่มสูงขึ้นอย่างมากจาก 580,162 ไร่ ในปี 2566 เป็น 2,486,157 ไร่ในปี 2567 หรือเพิ่มขึ้นถึง 328%
นักวิชาการ มองว่า ขณะนี้มาตรการของรัฐและการทำงานของหน่วยงานในพื้นที่มุ่งเป้าไปที่ไฟป่า ซึ่งเป็นปัญหาหลักของภาคเหนือในปี 2566 แต่ในพื้นที่เกษตรอื่นๆ กลับถูกละเลย ส่งผลให้ในปี 2567 พื้นที่การเผาไหม้ในภาพรวมภาคเหนือ (9 จังหวัด) ไม่ได้ลดลงตามที่ตั้งเป้าไว้ และยังเพิ่มขึ้นอีกด้วย
นอกจากนี้ พบว่า พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เป็นภาคที่ไม่เคยถุกพูดถึงในเรื่อง Pm 2.5 แต่ในปี 2567 กลับมีการเผาไหม้ทางการเกษตรสูงขึ้น ถือเป็นอันดับ 2 รองจากภาคเหนือ จำนวนกว่า 5,600,000 ไร่ แต่เมื่อเปรียบเทียบกับปีก่อนหน้าพบว่า ภาคอีสาน มีอัตราการเผาไหม้สูงเพิ่มขึ้นถึง 506% จาก 930,000 ไร่ เป็น 5,600,000 ไร่ ในปี 67
ภาพรวมปัญหาสุขภาพปี 2567 ที่มีสาเหตุมาจากฝุ่นพิษ Pm 2.5 จากระบบคลังข้อมูลด้านการแพทย์และสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข สัดส่วนผู้ป่วยต่อประชากร 1 แสนคน พบว่า ภาคเหนือ มีสัดส่วนผู้ป่วยที่เกี่ยวข้องกับมลพิษทางอากาศและโรคมะเร็งปอดมากที่สุด โดยอยู่ที่ 2 หมื่น 459 คนต่อแสนประชากร ซึ่งสอดคล้องกับข้อมูลพื้นที่การเผาปี 2567 ภาคเหนือมีการเผาสูงที่สุดของประเทศ
Tanvarut Naumpakdee
(Tanvarut Naumpakdee)