ทำความรู้จัก "โรคไอกรน" คืออะไร อันตรายหรือไม่? พร้อมสาเหตุ และอาการ

ไอกรน เป็นโรคติดเชื้อทางเดินหายใจชนิดหนึ่ง สามารถเกิดได้กับทุกเพศทุกวัย แต่จะแสดงอาการรุนแรงและเป็นอันตรายต่อเด็กเล็กค่อนข้างมาก ดังนั้นจึงถือเป็นอีกหนึ่งโรคที่ควรระวัง และควรมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับมัน ซึ่งเราจะพาทุกคนไปรู้จักกับสาเหตุ อาการ และวิธีการป้องกันให้มากขึ้นพร้อมกัน ในบทความนี้...

โรคไอกรน คืออะไร?

โรคไอกรน (Pertussis) เป็นโรคติดเชื้อทางเดินหายใจที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Bordetella pertussis เชื้อนี้จะสร้างสารพิษที่เข้าไปทำลายเซลล์เยื่อบุทางเดินหายใจ ทำให้มีอาการไออย่างรุนแรงและต่อเนื่อง

สาเหตุของโรคไอกรน

โรคไอกรนติดต่อกันได้ง่ายผ่านการไอ จาม หรือสัมผัสสารคัดหลั่งจากจมูกและปากของผู้ป่วย เชื้อจะเข้าสู่ร่างกายทางจมูกหรือปาก จากนั้นจะเดินทางเข้าสู่ทางเดินหายใจส่วนบนและส่วนล่าง ก่อให้เกิดการอักเสบและการผลิตสารพิษ

อาการของโรคไอกรน

อาการของโรคไอกรนแบ่งออกเป็น 3 ระยะ ดังนี้

- ระยะฟักตัว ระยะนี้ผู้ป่วยจะมีอาการคล้ายหวัด เช่น ไข้ น้ำมูกไหล ไอเล็กน้อย ระยะนี้กินเวลาประมาณ 7-10 วัน

- ระยะอาการไอรุนแรง ระยะนี้ผู้ป่วยจะมีอาการไอรุนแรงต่อเนื่องหลายสัปดาห์ ลักษณะของการไอจะมีลักษณะเป็นชุดๆ โดยผู้ป่วยจะไอติดกันหลายครั้ง (5-10 ครั้งขึ้นไป) ตามด้วยการหายใจเข้าอย่างแรงจนเกิดเสียงวู๊บ (whooping cough) ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการอาเจียนร่วมด้วย ระยะนี้กินเวลาประมาณ 2-6 สัปดาห์

- ระยะฟื้นตัว อาการไอจะค่อยๆ ดีขึ้น ผู้ป่วยอาจไอเป็นระยะๆ ไปอีกประมาณ 2-3 สัปดาห์

อันตรายของโรคไอกรน

โรคไอกรนเป็นอันตรายต่อทุกวัย โดยเฉพาะในเด็กทารกและเด็กเล็ก เนื่องจากเด็กกลุ่มนี้มีภูมิคุ้มกันต่ำ อาการของโรคไอกรนในเด็กทารกและเด็กเล็กจะรุนแรงมาก อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง เช่น

ปอดบวม

สมองอักเสบ

เสียชีวิต

การป้องกันโรคไอกรน

วิธีการป้องกันโรคไอกรนที่ดีที่สุดคือ การฉีดวัคซีนป้องกันโรคไอกรน ซึ่งวัคซีนป้องกันโรคไอกรนในประเทศไทยมี 2 ชนิด คือ

1. วัคซีนไอกรนเดี่ยว (DTaP) นิยมฉีดให้เด็กตั้งแต่อายุ 2, 4, 6, 18 เดือน และ 4-6 ปี

2. วัคซีนไอกรนรวม (DTaP-IPV-Hib) นิยมฉีดให้เด็กอายุ 2, 4, 6, 18 เดือน และ 4-6 ปี

นอกจากนี้ ยังสามารถป้องกันโรคไอกรนได้โดยการหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้ป่วย หรือหากจำเป็นต้องสัมผัส ควรสวมหน้ากากอนามัยและล้างมือให้สะอาดบ่อยๆ

หากสงสัยว่าตนเองหรือคนในครอบครัวอาจติดเชื้อโรคไอกรน ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้องต่อไป

ที่มาข้อมูล : คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล, โรงพยาบาลศิครินทร์ 

ที่มาภาพปก : freepik/evening_tao